Centralny Port Komunikacyjny
Centralny Port Komunikacyjny to planowany węzeł przesiadkowy między Warszawą i Łodzią, który zintegruje transport lotniczy, kolejowy i drogowy. Głównym założeniem Koncepcji CPK jest budowa węzła transportowego opartego na węźle lotniczym (lotnisku przesiadkowym) i kolejowym oraz pełna integracja z krajową i międzynarodową siecią tras kolejowych i drogowych. Niezależnym celem jest integracja aglomeracji warszawsko-łódzkiej i stworzenie silnego centrum gospodarczego, który może stać się kołem zamachowym rozwoju Polski.[1]
Program wieloletni
28 października 2020 r. Rada Ministrów przyjęła uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego: Program inwestycyjny Centralny Port Komunikacyjny. Etap I. 2020-2023. W pierwszym etapie zaplanowanym na lata 2020-2023 zostaną wykonane prace przygotowawcze dla CPK – nowego lotniska centralnego dla Polski – i sieci nowych linii kolejowych, w tym kolei dużych prędkości. Zgodnie z Koncepcją CPK realizacja przedsięwzięć składających się komponent lotniskowy jest przewidziana do końca 2027 r. Realizacja przedsięwzięć inwestycyjnych składających się na komponent kolejowy ma nastąpić do końca 2034 r., obejmując dwie perspektywy finansowe UE. Ze względu na unikalny stopień skomplikowania przedsięwzięć zawartych w programie inwestycyjnym CPK, jego realizacja jest podzielona na etapy.Program dotyczy pierwszego z etapów procesu inwestycyjnego CPK. Etap ten obejmuje działania przygotowawcze, w szczególności związane z planowaniem i opracowaniem założeń projektowych, a także wykupem gruntów pod realizację inwestycji. Rozpoczęcie nabywania nieruchomości, w tym w postaci zamian, przewidziane jest na 2020 r., zaś decyzja lokalizacyjna CPK – dokonująca wywłaszczenia – wydana ma zostać w 2023 r.).[2]
Jest decyzja środowiskowa dla odcinka z Warszawy do węzła CPK. W tym tygodniu przetarg na tunel CPK w Łodzi
11.12.2023 r. Marcin Horała poinformował o tym podczas podsumowania swoich 1.500 dni na stanowisku pełnomocnika rządu ds. CPKZ całego serca dziękuję za te ponad cztery lata niełatwej, ale pasjonującej pracy. Jej efektem są m.in. dzisiejsze znakomite informacje dotyczące inwestycji kolejowych CPK. Zostawiam projekt CPK z zapewnionym finansowaniem do 2030 r., z wybranym inwestorem mniejszościowym dla lotniska i z dofinansowaniem unijnym dla części kolejowej projektu. Dla lotniska mamy gotowy projekt, badania przyrodnicze, wykupionych ponad 1.200 ha bez wywłaszczania ani jednej osoby, decyzję środowiskową i wniosek o lokalizacyjną. Trwają już prace w terenie: na obszarze węzła lotniskowego i przy tunelu w Łodzi. [3]
Spółka CPK pozyskała już w sumie ponad 400 mln zł unijnego dofinansowania z instrumentu CEF „Łącząc Europę”.
Spółka planuje ubiegać się o kolejne środki. W aktualnie trwającym naborze do programu CEF będzie wnioskować o dotacje na łączną kwotę co najmniej 1,7 mld zł.[4]Zamknięcie projektu Centralnego Portu Komunikacyjnego nie będzie łatwe - powiedział w piątek pełnomocnik rządu ds. CPK Marcin Horała. Wyjaśnił, że wiązałoby się to m.in. ze zmianą ustawy o CPK czy zwrotem pieniędzy, które Polska otrzymała już z Unii Europejskiej.[5]
CPK ma przynieść setki miliardów złotych zysku. Inwestycja zwróci się w 12 lat
W ciągu pierwszych 32 lat działalności Centralny Port Komunikacyjny wygeneruje blisko 200 mld zł - powiedział w środę pełnomocnik rządu ds. CPK Marcin Horała, przedstawiając raport firmy EY.[6] Informacja prasowa o tym bardzo ważnym dla projektu wniosku pojawiła się na stronie CPK 11 października 2023 r.[7]. W lutym 2024 r., po przejęciu projektu przez rząd Donalda Tuska, a w szczególności przez pełnomocnika Macieja Laska strona jest już niedostępna - jej ślad został wyłącznie w serwisie archive.org[8]. Raport EY jest także dostępny w serwisie archive.org[9].
Raport podsumowania CPK
16.01.2024 r. Debata dotycząca Centralnego Portu Komunikacyjnego w ostatnim czasie osiąga swój punkt kulminacyjny, a od jej wyniku zależy formuła w jakiej projekt będzie prowadzony w przyszłości. Jako Spółka celowa odpowiedzialna za realizację tego unikalnego przedsięwzięcia czujemy się zobowiązani, aby debata ta była w największym stopniu nasycona faktami i weryfikowalnymi danymi, a nie ograniczała się do warstwy populistyczno-publicystycznej. Uważamy, że Program CPK stanowi pokoleniową szansę dla Rzeczypospolitej. Szansę, której nie wolno zaprzepaścić.[10][11]
Dziesięć argumentów za powstaniem Centralnego Portu Komunikacyjnego.
Były premier Morawiecki oświadczył, że Centralny Port Komunikacyjny powinien powstać jak najszybciej, niezależnie od tego, kto aktualnie sprawuje władzę w Polsce.Mateusz Morawiecki wymienił dziesięć zasadniczych powodów, dla których powstanie CPK jest absolutnie konieczne.[12]
Brytyjski portal „Daily Express” zachwyca się projektem budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego w Polsce.
Jako fundamentalny powód podjęcia inwestycji związanej z Centralnym Portem Komunikacyjnym, „Daily Express” wskazuje ograniczone możliwości lotniska na Okęciu w zakresie przepustowości. Lotnisko Chopina w Warszawie może pomieścić ruch w wysokości zaledwie 20 mln pasażerów rocznie. Pominąwszy kwestię samego ruchu lotniczego, autorzy artykułu z zainteresowaniem zauważyli wielki plan rozbudowy kolei dużych prędkości, która w kwadrans ma przemieszczać się na linii Warszawa - CPK. Według pierwotnego pomysłu inwestycji, komunikacja kolejowa ma zapewnić swobodny dostęp do CPK 13 milionom Polaków ze 120 polskich miast.[13]
W sieci trwa wielka akcja "Tak dla CPK", będąca apelem o kontynuację budowy CPK.
W mediach społecznościowych coraz szersze kręgi zatacza akcja społeczna w obronie strategicznych inwestycji. Hasztag #TakdlaCPK" jest dziś jednym z najpopularniejszych na platformie X.Jak się okazuje, połączył on sympatyków lewicy, narodowców, a nawet... wrogów Prawa i Sprawiedliwości.[14]
CPK może być zmarnowaną szansą. Posłowie PiS krytykują opieszałość rządu Tuska.
24.01.2024 r. Maciej Lasek w rozmowie z PAP poinformował o rozpoczęciu audytu ws. CPK i zapowiedział przedstawienie na bazie audytu rekomendacji dla Rady Ministrów. Jak wskazał, „co stanie się z projektem Centralnego Portu Komunikacyjnego będzie wiadomo po audycie”, a „pierwsze wnioski z niego poznamy pod koniec tego kwartału”. Zaznaczył także, że dzisiaj nie odważy się powiedzieć, które elementy CPK będą kontynuowane, np. czy to będzie program kolejowy, czy budowa lotniska. Zdaniem Horały, „pierwsze ruchy Macieja Laska są bardzo niepokojące”. To mrożenie procesów inwestycyjnych przez nową administrację jest bardzo niepokojące— powiedział Horała. Kończę apelem do Macieja Laska, aby nie opóźniał, nie mroził. Niech przeprowadza audyt, ale niech audyt nie będzie wymówką do tego, żeby nic nie robić i tych szans rozwojowych nie zaprzepaścić— apelował.[15][16]
Wymiana władz w CPK. Są zmiany w zarządzie i radzie nadzorczej
05.02.2024 r. Dariusz Kuś został powołany do zarządu przez radę nadzorczą w piątek, 2 lutego br. Został wybrany spośród pięciu kandydatów w postępowaniu kwalifikacyjnym ogłoszonym 22 stycznia.Spółka poinformowała, że rada nadzorcza Centralnego Portu Komunikacyjnego powołała do zarządu spółki Dariusza Kusia - człowieka, który wprost mówił, że jest przeciwny realizacji projektu. [17][18]
Termin minął. Część CPK bez dotacji z UE? "Chałupnictwo"
CPK zaniechało złożenia przygotowanych wniosków o środki unijne na dwie inwestycje, w tym budowę kolei dużych prędkości Warszawa-Łódź - poinformował poseł PiS Marcin Horała. Chodzi o ponad 1 mld zł. Dostaliśmy wcześniej 290 mln zł dofinansowania na projekt linii KDP między Warszawą i Łodzią. Teraz mieliśmy otrzymać środki na budowę. Termin składania wniosków minął 30 stycznia -Maciej Lasek w rozmowie z money.pl odpowiada, że wniosków nie złożono, bo zostały negatywnie ocenione. Jak informuje nas spółka, najbliższy planowany termin ogłoszenia kolejnego naboru wypada we wrześniu. Horała zastrzega, że rozdań dofinansowania z instrumentu "Łącząc Europę" CEF 2 na lata 2021-2027 już dużo nie będzie.[19]
W CPK rozpoczął się trzymiesięczny audyt, potem będzie kolejny
07.02.2024 r. "Rozpoczął się audyt CPK. Za trzy miesiące pierwsze poważne decyzje na bazie audytu. Potem trzy miesiące audytu zaawansowanego i wszystko będzie jasne, co dalej" - poinformowała w środowej rozmowie w radio RMF FM minister FiPR.Zdaniem Pełczyńskiej-Nałącz, termin uruchomienia portu 2028 rok jest "absolutnie nierealistyczny". Taki termin realistyczny, gdyby iść według scenariusza zarysowanego przez poprzednią władzę, to jest dobre pięć, siedem lat więcej.[20]
Przyszłość Centralnego Portu Komunikacyjnego ma być jednym z tematów Rady Gabinetowej
którą prezydent Andrzej Duda zwołał na 13 lutego 2024 r. Debata o przerwaniu budowy CPK jest bez sensu. PiS tej budowy przecież nawet nie zaczął. Równie dobrze można dyskutować o jakości elektrycznych aut Izera" - napisał w środę szef polskiego rządu w mediach społecznościowych.[21]
Interpelacja do Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie zaniechania złożenia wniosków
07.02.2024 r. Paulina Matysiak, posłanka Nowej Lewicy na portalu X przekazała informację, że skierowała do Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej oraz minister Katarzyny Pełczyńskiej-Nałęcz interpelację poselską.Dotyczy ona informacji o tym, że spółka CPK nie złożyła dwóch istotnych wniosków w ramach naboru do Conneacting Europe Facility (CEF) związanych finansowania kolei dużych prędkości na odcinku Łódź-Warszawa oraz węzła kolejowego CPK.Były to działania zaplanowane przez poprzednie kierownictwo spółki, a wymienione inwestycje, zwłaszcza linie KDP z Łodzi do Warszawy, są jednymi z kluczowych.[22]
Marcin Horała mówi o zaciągnięciu hamulca ręcznego w sprawie CPK
08.02.2024 r. Odpowiadając na pytania posłów Maciej Lasek powiedział, że spółka pod poprzednim kierownictwem, zapłaciła za ekspertyzę, która miała uzasadnić skrócenie realizacji tej inwestycji. "Obecnie spółka ocenia prawdopodobieństwa utrzymania tak brawurowego harmonogramu" - powiedział. Marszałek Szymon Hołownia pytany o stanowisko Trzeciej Drogi ws. budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego "Samą ideą zajmuje się w tej chwili nasz rząd; myślę, że możecie być spokojni, że zostanie tu podjęta pragmatyczna decyzja. Jeżeli Polska potrzebuje CPK, to CPK będzie, natomiast jeżeli okaże się, że CPK potrzebowało PiS, a nie Polska, to nie ma sensu tego projektu kontynuować". [23]
PiS przechodzi do ofensywy w sprawie CPK. Ma już nowy projekt
08.02.2024 r. Politycy Prawa i Sprawiedliwości obawiają się, że inwestycja w CPK zostanie wstrzymana przez rząd Donalda Tuska. Podczas późniejszej konferencji prasowej Marcin Horała zapowiedział projekt uchwały Sejmu ws. CPK. - W ramach Zespołu Pracy dla Polski pod przewodnictwem Mateusza Morawieckiego przygotowaliśmy projekt uchwały Sejmu. Dzisiaj złożymy go formalnie do Prezydium Sejmu - poinformował. Jak dodał, w uchwale Sejm wzywa rząd do szybkiej realizacji programu inwestycyjnego CPK.[24]
CPK to obok dużych pieniędzy także skok cywilizacyjny dla Polski
W debacie na ten temat nie wzięli udziału przedstawiciele CPK, Ministerstwa Infrastruktury oraz sam pełnomocnik rządu ds. CPK Maciej Lasek, którzy nie przyjęli zaproszenia do studia.Zdecydowanie więcej pozytywów w budowie CPK dostrzega prezes Warsaw Enterprise Institute Tomasz Wróblewski, który zwrócił uwagę na zupełnie inny aspekt całej sprawy.- Dla mnie budowa tego lotniska to takie cywilizacyjne pchnięcie. Jest rzeczą fascynującą obserwować wzmożenie zainteresowania społecznego tematem dotyczącym lotniska. W 2019 roku, kiedy dużo nas latało, to statystycznie Polak raz wsiadł do samolotu. Nagle całe społeczeństwo zaczyna dyskutować o technikaliach i samym lotnisku. To jest fenomen sam w sobie. My teraz rozmawiamy o przyszłości, przekroczyliśmy taką pułapkę mentalną średniego rozwoju. Polska dla Europy będzie istotnym punktem strategicznym, jeśli stworzy infrastrukturę - ocenił.[25]
Są pierwsze przetargi na audyty CPK.
09.02.2024 r. Założenie jest takie, że wyniki raportów cząstkowych z tych audytów powinny być znane przed końcem marca. - Pełnomocnik rządu ds. CPK Maciej Lasek ma na bieżąco informować o ustaleniach i postępie audytu – mówi Konrad Majszyk, rzecznik spółki CPK.O terminach publikacji kolejnych przetargów spółka ma wkrótce informować. Wstępne założenia są takie, że kompleksowe wyniki audytu powinny być znane w okolicach połowy roku. Według zapowiedzi Macieja Laska wtedy rząd ma też ostatecznie zdecydować co dalej z poszczególnymi częściami przedsięwzięcia. Ważą się losy przede wszystkim przyszłości lotniska.[26]
Wojewoda mazowiecki zwrócił do uzupełnienia wniosek o decyzję lokalizacyjną w sprawie CPK
Lasek zaznaczył, że w związku z audytem, rozmowy z inwestorami są zamrożone. "Inwestorzy są w tzw. standby-u" - powiedział.Na pytanie, czy jest gotowy masterplan i projekt terminala, Lasek powiedział, że "inwestycja ma swój masterplan i decyzję środowiskową, natomiast nie ma gotowego projektu terminala, który jest w trakcie realizacji". "Nie została także wszczęta procedura ws. wniosku lokalizacyjnego. Z tego co wiem wniosek został zwrócony do uzupełnienia przez wojewodę mazowieckiego. Spółka ma na to 60 dni" - powiedział pełnomocnik rządu ds. CPK.Zastrzegł, że "jeśli będzie decyzja o budowie CPK, to w tym roku będzie pozwolenie na budowę".[27]
Posłanka Lewicy Anna Maria Żukowska o jednej z przyczyn prób blokowania CPK
11.02.2024 r. Żukowska stwierdziła:Jest wiele powodów i wiele grup interesów, które są czynnymi szatanami niechcącymi powstania tej inwestycji. Dopytywana przez prowadzącego, o jakie grupy może chodzić, odparła: Takie, które są powiązane z lotniskiem w Modlinie w sposób personalno-finansowy. Jest samorząd województwa mazowieckiego, od lat związany z PSL-em zarząd Portów Lotniczych Modlin. Tam od lat zasiadała rodzina bliska członków zarządu Sejmiku Województwa Mazowieckiego.[28]
CPK musi być bardzo przemyślane - powiedział premier Donald Tusk.
11.02.2024 r. "My mamy dzisiaj kupować broń, produkować amunicję, bo wiecie, w jakich czasach żyjemy. Mamy poważne potrzeby społeczne. Plan inwestycyjny jest niezwykle ambitny. CPK musi być bardzo przemyślane" - wskazał Donald Tusk. Podkreślił, że zdaje sobie sprawę, ile nadziei budzi "ambitna, fajna inwestycja, która podniesie nasze możliwości infrastrukturalne, cywilizacyjne na wyższy poziom"."Decyzja, jaką podjąłem i w ogóle o innej mowy być nie może, to żeby szybko i obiektywnie ocenić, co z punktu widzenia interesów kraju jest najlepsze, jakie miejsce, jaka skala, którędy mają iść tory pod szybką kolej. To nie jest nic nadzwyczajnego" - stwierdził premier."Ta decyzja musi być przemyślana i nie może mieć kontekstu politycznego, czy ambicjonalnego. Ona musi być trafiona w dziesiątkę. Mogę tutaj dzisiaj w Morągu przed wami powiedzieć, że projekt, który nazywa się CPK, przeprowadzimy w interesie Polski, za publiczne pieniądze, policzone co do grosza. Nie będzie milionów złotych wypłaconych ludziom za koszenie łąki w Baranowie, nie będzie niesprawiedliwych wywłaszczeń. Znowu będziemy stawiali to z głowy na nogi. Tak, żeby nikt w Polsce nie pomyślał, że choćby jedna złotówka została zmarnowana, bo jakiś polityk ma wielkie ambicje" - oznajmił."Wszystkie inwestycje, które mają sens - a o tym sensie będą decydowały fakty, liczby, eksperci, fachowcy, a nie działacze partyjni - zostaną przeprowadzone w taki sposób, który będzie przypominał ten czas, kiedy zbudowaliśmy najdłuższą sieć autostrad w najkrótszym czasie, w ogóle w historii Europy. Bo potrafimy to robić. Jak się za coś zabieramy, to ma to ręce i nogi i nie jest wyrzucaniem pieniędzy w błoto i na końcu nie musimy burzyć tego, co ledwie zbudowaliśmy" - dodał.[29]
Horała odpowiada na zarzuty dotyczące zasadności budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego
Marcin Horała, były pełnomocnik rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego, wziął pod lupę stanowisko Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN w sprawie Strategicznego Studium Lokalizacyjnego CPK. Stanowisko – jak zaznaczył poseł PiS – które wydaje się podważać zasadność powstania inwestycji. Horała, punkt po punkcie, obala stawiane w opracowaniu zarzuty. Wszystkie opracowania eksperckie potwierdzają zasadność budowy CPK. Warto więc pochylić się nad tym niezwykle rzadkim, które wydaje się być przeciwnego zdania. To Stanowisko Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN w sprawie Strategicznego Studium Lokalizacyjnego CPK[30]
Posiedzenie Rady Gabinetowej, którą zwołał prezydent Andrzej Duda. Jednym z tematów była budowa CPK
13 lutego 2024 r. premier Donald Tusk w czasie Rady Gabinetowej wyliczył dotychczasowe koszty projektu CPK. Jak mówił, do tej pory na CPK wydano 2,7 mld złotych, w tym 286 mln zł na pensje dla 750 pracowników, 11 mln zł na wynagrodzenie dla zarządu, 27 mln zł na - jak mówił - "promocję, lobbing, propagandę wokół CPK", pół miliarda na program kolejowy czy 708 mln zł na program lotniskowy. Jak informowała wcześniej spółka CPK, w postępowaniu na inwestora strategicznego wybrano już francusko-australijskie konsorcjum Vinci i IFM."Zagraniczni partnerzy to potwierdzenie, że inwestycja ma dobrze skrojony biznesplan, jest przemyślana i gwarantuje wysoką stopę zwrotu. Grupa Vinci specjalizuje się w projektowaniu, budowie i operowaniu projektami infrastrukturalnymi. Jest aktywna w 120 krajach, a w portfelu ma aż 65 lotnisk, np. Londyn Gatwick, Osaka, Manaus czy porty w Lyonie, Lizbonie i Orlando" - informowano w komunikacie. do tej pory największy koszt inwestycji CPK stanowią kontrakty projektowe z międzynarodowymi firmami. W listopadzie 2022 r. spółka CPK podpisała umowę z głównym architektem, czyli Foster+Partners w konsorcjum z Buro Happold. Obejmuje ona projekt terminala lotniska, dworca pasażerskiego, węzła przesiadkowego i systemu obsługi bagażu. Opiewa na 696 mln zł netto. Z informacji dziennika wynika, że 327 mln zł netto kosztował projekt inżynierii lądowej z Dar Al-Handasah Consultant. Przewiduje zaprojektowanie m.in. pasów startowych i dróg kołowania.Jednocześnie trwają prace nad projektem budynków lotniskowej służby ratowniczo-gaśniczej. W tym przypadku wykonawcą jest polskie konsorcjum AKE Studio, APA i Tequm. Kolejne 500 mln zł mają kosztować dwie umowy ramowe na projekty m.in. wieży kontroli lotów, centrum operacyjnego i budynków służb ratowniczo-gaśniczych. Spółka wykupiła też prawie 1,1 tys. ha gruntów w ramach Programu Dobrowolnych Nabyć.CPK pozyskała już w sumie ponad 400 mln zł unijnego dofinansowania z instrumentu CEF „Łącząc Europę”. Większość kolejowych „szprych” CPK jest wpisanych do sieci TEN-T, czyli wykazu strategicznej unijnej infrastruktury transportowej.CPK podała też, że w tym roku Komisja Europejska przyznała jej fundusze w wysokości ok. 300 mln zł na projekt budowlany strategicznej linii KDP między Warszawą i Łodzią. To kluczowy odcinek kolejowego „igreka”, który połączy lotnisko CPK z Warszawą, Łodzią, Wrocławiem i Poznaniem. Spółka planuje ubiegać się o kolejne środki. W aktualnie trwającym naborze do programu CEF będzie wnioskować o dotacje na łączną kwotę co najmniej 1,7 mld zł.Wejście Polskich Portów Lotniczych do Grupy Kapitałowej CPK było efektem realizacji zapisów Ustawy o usprawnieniu procesu inwestycyjnego CPK. Wniesienie do CPK akcji spółki PPL o wartości 6,4 mld zł i emisja przez Ministra Finansów obligacji dla spółki CPK – o wartości 3,6 mld zł – pozwoliły podwyższyć kapitał zakładowy do kwoty blisko 11,5 mld zł. Całość udziałów objął Skarb Państwa.[31]
Prezydent odniósł się do słów premiera Donalda Tuska nt. poniesionych już wydatków na Centralny Port Komunikacyjny.
13.02.2024 r. "Kwestia tego, czy pieniądze zostały w sposób optymalny wydane, (to) ja nie mam nic przeciwko temu, żebyście państwo tę kwestię badali. Natomiast miejmy też świadomość, nie popadajmy w taki populizm, żeby mówić, że wydano jakieś pieniądze. Wydano, bo musiały być wydane, zrobić inaczej się po prostu nie dało" - powiedział prezydent.Argumentował, że "tak to jest, że przy tak ogromnych inwestycjach jak CPK, czy elektrownie atomowe, gdzie rzeczywiście wchodzą w grę miliardy (złotych), sam proces przygotowania - zanim jeszcze wystąpi się o pozwolenia na budowę czy zanim jeszcze wystąpi się o decyzje lokalizacyjne czy środowiskowe - to już są ogromne koszty".[32]
Przypisy
- ↑ https://www.cpk.pl/pl/dla-mieszkancow/program-lotniskowy/zalozenia-dla-portu-lotniczego-solidarnosc
- ↑ https://www.cpk.pl/pl/inwestycja/program-wieloletni
- ↑ https://www.cpk.pl/pl/aktualnosci-2/jest-decyzja-srodowiskowa-dla-odcinka-z-warszawy-do-wezla-cpk-w-tym-tygodniu-przetarg-na-tunel-cpk-w-lodzi
- ↑ https://www.cpk.pl/pl/aktualnosci-2/top-10-cpk-przeglad-najwazniejszych-wydarzen-w-2023-r
- ↑ https://www.wnp.pl/logistyka/zamkniecie-projektu-cpk-nie-bedzie-latwe-polska-musialby-zwrocic-unii-pieniadze,775717.html
- ↑ https://www.wnp.pl/logistyka/cpk-ma-przyniesc-setki-miliardow-zlotych-zysku-inwestycja-zwroci-sie-w-12-lat,762043.html
- ↑ https://www.cpk.pl/pl/aktualnosci-2/efekt-cargo-cpk-dzieki-wplywom-z-cla-i-vat-lotnisko-zwroci-sie-juz-po-12-latach
- ↑ https://web.archive.org/web/20231020082711/https://www.cpk.pl/pl/aktualnosci-2/efekt-cargo-cpk-dzieki-wplywom-z-cla-i-vat-lotnisko-zwroci-sie-juz-po-12-latach
- ↑ https://web.archive.org/web/20231020082817/https://www.cpk.pl/wp-content/uploads/Efekt-cargo-CPK.-Raport-firmy-EY.pdf
- ↑ https://www.cpk.pl/pl/aktualnosci-2/raport-podsumowania-cpk-wstep-prezesa-cpk-mikolaja-wilda
- ↑ https://www.cpk.pl/wp-content/uploads/Podsumowanie-postepow-w-realizacji-Programu-CPK-2017-2023.pdf
- ↑ https://wpolityce.pl/polityka/680072-morawiecki-punktuje-dziesiec-argumentow-za-powstaniem-cpk
- ↑ https://wpolityce.pl/gospodarka/680364-czy-dotrze-to-do-tuska-brytyjskie-media-zachwycone-cpk
- ↑ https://www.salon24.pl/newsroom/1358966,to-haslo-polaczylo-mlodziez-wszechpolska-i-ruch-osmiu-gwiazd-wszyscy-chca-jednego
- ↑ https://wpolityce.pl/gospodarka/679445-horala-apeluje-do-laska-by-nie-opoznial-i-nie-mrozil-cpk
- ↑ https://wpolityce.pl/polityka/679093-lasek-probuje-dyskredytowac-cpk-eksperci-punktuja
- ↑ https://wpolityce.pl/gospodarka/680817-ma-zaorac-cpk-do-zarzadu-powolano-przeciwnika-projektu
- ↑ https://www.wnp.pl/finanse/wymiana-wladz-w-cpk-sa-zmiany-w-zarzadzie-i-radzie-nadzorczej,801870.html
- ↑ https://www.money.pl/gospodarka/termin-minal-czesc-cpk-bez-dotacji-z-ue-chalupnictwo-6992389555588064a.html
- ↑ https://www.wnp.pl/finanse/pelczynska-nalecz-w-cpk-rozpoczal-sie-3-miesieczny-audyt,802769.html
- ↑ https://www.wnp.pl/finanse/tusk-debata-o-przerwaniu-budowy-cpk-jest-bez-sensu-pis-tej-budowy-nawet-nie-zaczal,802706.html
- ↑ https://www.wnp.pl/logistyka/poslanka-lewicy-donosi-o-duzym-zaniedbaniu-w-cpk-uciekly-pieniadze,802768.html
- ↑ https://www.wnp.pl/logistyka/jeszcze-nie-wbito-lopaty-pod-cpk-a-juz-ponosimy-potezne-koszty,803009.html
- ↑ https://www.wnp.pl/logistyka/pis-przechodzi-do-ofensywy-w-sprawie-cpk-ma-juz-nowy-projekt,803047.html
- ↑ https://www.wnp.pl/logistyka/debata-o-cpk-pokazuje-ze-polacy-wyszli-z-mentalnej-pulapki,802796.html
- ↑ https://forsal.pl/artykuly/9428768,pierwsze-przetargi-na-audyty-cpk-kiedy-wyniki.html
- ↑ https://www.wnp.pl/finanse/lasek-wojewoda-mazowiecki-zwrocil-do-uzupelnienia-wniosek-o-decyzje-lokalizacyjna-w-sprawie-cpk,803642.html
- ↑ https://wpolityce.pl/polityka/681396-kto-blokuje-cpk-zaskakujace-slowa-zukowskiej
- ↑ https://www.wnp.pl/finanse/d-tusk-cpk-musi-byc-bardzo-przemyslane,803828.html
- ↑ https://wpolityce.pl/gospodarka/681560-horala-punktuje-zarzuty-dotyczace-zasadnosci-budowy-cpk
- ↑ https://www.wnp.pl/logistyka/rozliczamy-projekt-cpk-oto-koszty-zawartych-kontraktow,804414.html
- ↑ https://www.wnp.pl/logistyka/beda-zmiany-w-ustawie-o-cpk-donald-tusk-na-radzie-gabinetowej-wyliczal-koszty,804458.html