Parlamentarny Zespół ds. Oszacowania Wysokości Odszkodowań Należnych Polsce od Niemiec za Szkody Wyrządzone w trakcie II Wojny Światowej

Parlamentarny Zespół ds. Oszacowania Wysokości Odszkodowań Należnych Polsce od Niemiec za Szkody Wyrządzone w trakcie II Wojny Światowej - zespół powołany we wrześniu 2017 r. z inicjatywy Prawa i Sprawiedliwości w celu wyliczenia odszkodowania należnego Polsce ze strony Niemiec z tytułu szkód wyrządzonych w trakcie II Wojny Światowej. Przewodniczącym zespołu był Arkadiusz Mularczyk.

Raport o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej 1939-1945

W wyniku prac zespołu powstał Raport o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej 1939-1945, zaprezentowany opinii publicznej w symbolicznej dacie - 1 września 2022 r. - zgodnie z tym raportem straty wynoszą 6 bilionów 220 miliardów 609 milionów złotych. Raport dzieli się na trzy tomy.

W wersji pełnej został wydany w języku polskim oraz angielskim:

1. Tom I
   • wersja polska - 266 stron
   • wersja angielska - 270 stron
2. Tom II
   • wersja polska - 224 strony
   • wersja angielska - 224 strony
3. Tom III
   • wersja polska - 169 stron
   • wersja angielska - 169 stron

Została opracowana także wersja skrócona raportu:

1. Wersja polska - 60 stron
2. Wersja angielska - 60 stron
3. Wersja niemiecka - 60 stron
4. Wersja włoska - 56 stron
5. Wersja francuska - 56 stron
6. Wersja hiszpańska - 56 stron

Po publikacji raportu był on szeroko rozpowszechniany przez Parlamentarny Zespół. Na dzień 1 stycznia 2023 r. zostało wysłanych ponad 50 not do różnych krajów i instytucji.

Potwierdzenie zrzeczenia się reparacji przez Donalda Tuska

Wielka praca wykonana przez Zespół oraz instytucje została zniweczona przez Donalda Tuska w Berlinie, 13 lutego 2024 r. Premier Tusk podczas wspólnej konferencji z kanclerzem Niemiec, Olafem Sscholzem stwierdził, że w sensie formalnym, prawnym, międzynarodowym, kwestia reparacji została zamknięta wiele lat temu. Powiedział wprawdzie także, że kwestia moralnego, finansowego, materialnego zadośćuczynienia nigdy nie została zrealizowana - nie z winy kanclerza Scholza i nie z mojej winy. To jest zawsze dobry temat do dobrej rozmowy, ale inaczej niż moi poprzednicy, będę szukał wspólnie z kanclerzem Scholzem takich form współpracy, które z przeszłości nie uczynią jakiegoś fatum, które by ciążyło nad naszymi relacjami, niemniej stwierdzenie, że prawne i formalne ścieżki dochodzenia reparacji są dla Polski zamknięte jest niezrozumiałym, wielkim błędem negocjacyjnym, przynoszącym korzyści wyłącznie stronie niemieckiej. Donald Tusk prawdopodobnie miał na myśli oświadczenie rządu Bolesława Bieruta z 1953 roku, w którym rząd PRL ogłaszał, że Polska zrzeka się roszczeń dotyczących spłaty przez Niemcy odszkodowań za wyrządzone Polsce zbrodnie podczas II wojny światowej. Dokument budzi duże kontrowersje, a jego ważność podważają badacze - głównie z tego względu, że w ówczesnych czasach Polska była de facto krajem zależnym od ZSRR i oświadczenie Bieruta było wyłącznie wykonaniem polityki ZSRR w stosunku do Niemiec.

Profesor nauk prawnych Jan Sandorski - znawca prawa międzynarodowego, wykazał, że nie ma żadnych źródeł, które potwierdziłyby fakt prowadzenia jakichkolwiek rozmów między Warszawą a Moskwą w sprawie rezygnacji z reparacji. W artykule "Nieważność zrzeczenia się przez Polskę reparacji wojennych a niemieckie roszczenia odszkodowawcze" stwierdził, że oświadczenie "było skutkiem dyktatu radzieckiego naruszającego suwerenność państwa polskiego i stawiającego rząd PRL w pozycji nierównoprawnego partnera stosunków międzynarodowych". W związku z tym oświadczenie z 23 sierpnia 1953 roku jest nieważne i nie niesie żadnych skutków prawnych.

W tym kontekście jest rzeczą zdumiewającą, że premier niepodległej Polski wypowiada słowa, w których powołuje się na to kontrowersyjne oświadczenie, pozbawiając się w negocjacjach jakichkolwiek argumentów.

2 lipca 2024 r. w KPRM odbyły się pierwsze od 2018 r. konsultacje międzyrządowe między Polską a Niemcami.

Podczas wspólnej konferencji szefów rządów dziennikarz zapytał, czy polski premier nie jest rozczarowany, że nie udało się ustalić konkretnej pomocy dla żyjących Polaków poszkodowanych w II wojnie światowej. Premier odpowiedział, że nie jest w żadnym stopniu rozczarowany „propozycją i dobrym gestem ze strony kanclerza Niemiec i niemieckiego rządu, bo nie ma takich gestów, które by usatysfakcjonowały Polaków i takiej sumy pieniędzy, która by zrównoważyła to, co się stało w trakcie II wojny światowej”. Dodał, że w tej kwestii nie ma sporu między nim a kanclerzem Niemiec. W sensie prawnym problem reparacji został opisany w decyzjach i traktatach rządowych, ale można różne konsekwencje i wnioski wyciągać z tego, co tak naprawdę to oznacza. Dla mnie jest ważne, że dzisiaj usłyszałem słowa i deklaracje, które potwierdzają powszechne przekonanie w Polsce, że wymuszone historią zrzeczenie się reparacji nie zmienia faktu, ile tragicznych strat w ludziach, majątku, terytoriach Polska poniosła wskutek napaści Niemiec— powiedział Tusk.

Arkadiusz Mularczyk ocenił, że premier Tusk nawet gdyby chciał, to nie jest władny, by w imieniu Polski zrezygnować z odszkodowań czy reparacji za straty poniesione w II wojnie światowej z powodu niemieckiego ataku i okupacji.Mamy raport o stratach wojennych, który określa straty na 6 bln 220 mld zł. Po drugie wystosowaliśmy notę dyplomatyczną do rządu Niemiec, gdzie dokładnie opisaliśmy roszczenia, jakich się domagamy. Ponadto są uchwały Sejmu i Rady Ministrów jednoznacznie podkreślająca, że Polska nigdy się nie zrzekła reparacji wojennych, a sprawa nie jest zamknięta, ponieważ nie ma żadnej umowy bilateralnej polsko-niemieckiej— dodał. Dzisiejszą konferencję postrzegam wyłącznie jako pewien etap dochodzenia przez Polskę reparacji wojennych. Mimo tego, że Tusk powie dziś wszystko, czego chcą Niemcy, w mojej ocenie nie ma mocy, by jednoosobowo ten temat zamknąć na pokolenia. Jestem absolutnie przekonany, że po zmianie władzy i odsunięciu tego nieszczęsnego rządu do historii, przyjdzie nowy etap dochodzenia tych roszczeń na arenie międzynarodowej i w relacjach z Niemcami— ocenił Mularczyk.

Prezes Jarosław Kaczyński: Niemcy wobec Polaków prezentują skrajnie rasistowską postawę odnośnie reparacji.

13 lutego 2024 r. podczas konferencji prasowej odnosząc się do słów Tuska, że "w sensie formalnym, prawnym, międzynarodowym, kwestia reparacji została zamknięta wiele lat temu" powiedział, że to wypowiedź, która "godzi w elementarne interesy Polski". Jak podkreślił, chodzi zarówno o same odszkodowania jak i "nasz status i to nie tylko status polityczny, ale można powiedzieć kulturowy". Prezes PiS zauważył, że jeszcze do niedawna Niemcy płaciły Francji reparacje za szkody z I wojny światowej, "płacili Izraelowi" i podejmują rozmowy o płatności niektórym krajom afrykańskim, swoim byłym koloniom. Dodał, że wobec Polaków Niemcy prezentują postawę "której nie można określić inaczej, niż po prostu rasistowską i to skrajnie rasistowską". "Niemcy niestety w relacji z Polakami się nie zmieniły, a Donald Tusk się w to wpisuje. To skrajnie szkodliwe, haniebne i jednocześnie to jest jeszcze do tego także przestępstwo z punktu widzenia polskiego kodeksu karnego" - powiedział Kaczyński. Powołał się przy tym na art. 127 KK dodając, że chodzi o "zmienianie przemocą ustroju państwa".

Prezydent RP: Wykonaliście Państwo wielkie dzieło oszacowania strat wojennych

Zrealizowaliście Państwo pracę wielką. Dzieło, które wspólnie Państwo przygotowaliście – śmiało można powiedzieć – jest monumentalne, jeżeli weźmie się pod uwagę jego rozmiary. Nie da się przecenić jego wartości historycznej, nie da się przecenić także jego wartości politycznej – również i na przyszłość. Jestem Państwu za to ogromnie wdzięczny. Przede wszystkim nie tylko dlatego, że trzeba było po prostu wykonać niezwykle żmudną pracę naukową, obliczeniową, szacunkową. Bardzo często na podstawie dzisiaj już – niestety – szczątkowych danych. Ale dziękuję także i za – co tu wiele mówić – odwagę.Wiemy znakomicie, że do tej pory w Polsce powstał tylko jeden – i to częściowy – raport. Nie można o nim nie wspomnieć. Zwłaszcza że jego inspiratorem, jego patronem był Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej – wtedy Prezydent Warszawy – Lech Kaczyński. Pan Profesor dla Warszawy zmasakrowanej przez Niemców w czasie II wojny światowej taki raport postanowił sporządzić po to, by uzmysłowić Niemcom, ale również i całemu światu, jaki był ogrom strat naszej stolicy w wyniku brutalnej niemieckiej agresji i niemieckiego bestialstwa, do jakiego dopuścili się w czasie II wojny światowej, w szczególności po Powstaniu Warszawskim i w jego trakcie. 54 mld dolarów – tak zostały wtedy wycenione straty stolicy.

Pliki

Plik:Raport o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej 1939-1945.zip

Dla redaktorów RPedii - hasła wraz z linkami do uporządkowania w treści artykułu

1. Strona sejmowa zespołu, Sejm VIII kadencji: https://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/agent.xsp?symbol=ZESPOL&Zesp=513
2. Strona sejmowa zespołu, Sejm X kadencji: https://www.sejm.gov.pl/Sejm10.nsf/agent.xsp?symbol=ZESPOL&Zesp=918
3. Ponowne powołanie zespołu w Sejmie XI kadencji: https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/9352178,mularczyk-powolalismy-zespol-ds-reparacji-naleznych-polsce-od-niemie.html
4. Raport o stratach Warszawy: https://orka.sejm.gov.pl/opinie8.nsf/nazwa/513_straty_Warszawy/$file/513_straty_Warszawy.pdf