Unia Wolności
Partia powstała w kwietniu 1994 roku z połączenia Unii Demokratycznej i Kongresu Liberalno-Demokratycznego.[1]
W wyborach parlamentarnych w 1997 roku zdobyła 13,4 proc. głosów i przez pierwsze trzy lata kadencji współtworzyła koalicję rządową z AWS. Przewodniczący UW (od 1995 roku) Leszek Balcerowicz był w tym okresie wicepremierem. W wyniku różnic i konfliktów UW opuściła koalicję w 2000 roku, ale i tak poniosła odpowiedzialność za udział w tych nieudanych rządach i w kolejnych wyborach parlamentarnych nie weszła do Sejmu. Z UW nastąpiły dwie znaczące secesje - najpierw część działaczy z J.M. Rokitą odeszła współtworząc Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe, a następnie, po objęciu funkcji przewodniczącego przez Bronisława Geremka, odeszli stronnicy D. Tuska, którzy przystąpili do Platformy Obywatelskiej. Po przegranych wyborach nowym przewodniczącym został Władysław Frasyniuk.
W 2004 roku Unia Wolności brała udział w wyborach do Parlamentu Europejskiego i dzięki wynikowi na poziomie ok. 7 proc. wprowadziła do PE czterech eurodeputowanych. W 2005 roku Unia Wolności została rozwiązana, a na jej miejsce utworzono Partię Demokratyczną – demokraci.pl, do której mieli dołączyć też posłowie lewicy. Nowo powstała Partia Demokratyczna była partią centrową i socjalliberalną.
W 2016 roku demokraci.pl połączyli się z partią Europejscy Demokraci, tworząc w ten sposób nowe ugrupowanie – Unię Europejskich Demokratów.[2]
Unia Wolności – członkowie
Przewodniczącymi Unii Wolności byli:
- (1994–1995) – Tadeusz Mazowiecki;
- (1995–2000) – Leszek Balcerowicz;
- (2000–2001) – Bronisław Geremek;
- (2001–2005) – Władysław Frasyniuk.
Około 2000 roku do Unii Wolności należał Andrzej Duda, który w 2005 roku dołączył do Prawa i Sprawiedliwości.
Inni członkowie: Jacek Kuroń, Bronisław Komorowski, Andrzej Ceynowa, Zbigniew Bujak, Andrzej Halicki, Jan Hartman, Michał Boni.
Unia Wolności
| Rok założenia | 1994 |
| Ideologie | centryzm
liberalizm chrześcijańska demokracja |
| Liczba członków | ok. 10 tysięcy w 2004 roku |
| Ważniejsi członkowie | Leszek Balcerowicz (1997 - 2000, wiceprezes Rady Ministrów, minister finansów, przewodniczący partii)
Władysław Frasyniuk (1994–2005, przewodniczący (2001–2005)) Andrzej Celiński (do 1996 roku) Andrzej Halicki (członek Rady Krajowej Unii Wolności) Jacek Kuroń (założyciel) |
Unia Demokratyczna została utworzona w grudniu 1990 roku przez zwolenników Tadeusza Mazowieckiego, popierających go w wyborach prezydenckich, a w jej skład weszły: Ruch Obywatelski - Akcja Demokratyczna (utworzony w lipcu 1990, z udziałem m.in. Zbigniewa Bujaka, Władysława Frasyniuka, Adama Michnika, Zofii Kuratowskaiej, Jana Lityńskiego, Jana M. Rokity, Henryka Wujca) z wyjątkiem socjaldemokratycznej grupy z Bujakiem na czele, która utworzyła Ruch Demokratyczno-Społeczny, Forum Prawicy Demokratycznej (powstałe w czerwcu 1990 roku ugrupowanie o charakterze konserwatywno-liberalnym, z udziałem m.in. Aleksandra Halla, Tadeusza Syryjczyka, Tomasza Wołka, Kazimierza M. Ujazdowskiego, Mirosława Stycznia, Henryka Woźniakowskiego) oraz inni członkowie komitetów wyborczych Mazowieckiego.
Kongres Liberalno-Demokratyczny powstał w oparciu o gdańskie środowisko liberalne, a działał faktycznie od końca 1988 roku (od I Kongresu Liberałów), choć oficjalnie został powołany w czerwcu 1990 roku. Do liderów należeli m.in. Janusz Lewandowski, Donald Tusk, Jan Krzysztof Bielecki, Lech Mażewski. Przez kilka miesięcy KL-D działał w ramach PC (do marca 1991). Było to ugrupowanie zajmujące się przede wszystkim opracowaniem, promocją i realizacją liberalnego programu gospodarczego. W wyborach w 1991 roku uzyskał 7,5 proc. głosów i 37 mandatów, w 1993 uzyskując tylko 4 proc. poparcia nie wszedł do Sejmu.