Parlamentarny Zespół ds. Oszacowania Wysokości Odszkodowań Należnych Polsce od Niemiec za Szkody Wyrządzone w trakcie II Wojny Światowej

Z RPedia
Wersja z dnia 18:24, 13 lut 2024 autorstwa Maryla (dyskusja | edycje) (uzupełnienie)

Parlamentarny Zespół ds. Oszacowania Wysokości Odszkodowań Należnych Polsce od Niemiec za Szkody Wyrządzone w trakcie II Wojny Światowej - zespół powołany we wrześniu[1] 2017 r. z inicjatywy Prawa i Sprawiedliwości w celu wyliczenia odszkodowania należnego Polsce ze strony Niemiec z tytułu szkód wyrządzonych w trakcie II Wojny Światowej. Przewodniczącym zespołu był Arkadiusz Mularczyk.

Raport o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej 1939-1945

W wyniku prac zespołu powstał Raport o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej 1939-1945, zaprezentowany[2] opinii publicznej w symbolicznej dacie - 1 września 2022 r. - zgodnie z tym raportem straty wynoszą 6 bilionów 220 miliardów 609 milionów złotych. Raport dzieli się na trzy tomy.

W wersji pełnej został wydany w języku polskim oraz angielskim:

  1. Tom I
    • wersja polska[3] - 266 stron
    • wersja angielska[4] - 270 stron
  2. Tom II
    • wersja polska[5] - 224 strony
    • wersja angielska[6] - 224 strony
  3. Tom III
    • wersja polska[7] - 169 stron
    • wersja angielska[8] - 169 stron

Została opracowana także wersja skrócona raportu:

  1. Wersja polska[9] - 60 stron
  2. Wersja angielska[10] - 60 stron
  3. Wersja niemiecka[11] - 60 stron
  4. Wersja włoska[12] - 56 stron
  5. Wersja francuska[13] - 56 stron
  6. Wersja hiszpańska[14] - 56 stron

Po publikacji raportu był on szeroko rozpowszechniany przez Parlamentarny Zespół. Na dzień 1 stycznia 2023 r. zostało wysłanych ponad 50 not do różnych krajów i instytucji[15].

Potwierdzenie zrzeczenia się reparacji przez Donalda Tuska

Wielka praca wykonana przez Zespół oraz instytucje została zniweczona przez Donalda Tuska w Berlinie, 13 lutego 2024 r. Premier Tusk podczas wspólnej konferencji z kanclerzem Niemiec, Olafem Sscholzem stwierdził, że w sensie formalnym, prawnym, międzynarodowym, kwestia reparacji została zamknięta wiele lat temu. Powiedział wprawdzie także, że kwestia moralnego, finansowego, materialnego zadośćuczynienia nigdy nie została zrealizowana - nie z winy kanclerza Scholza i nie z mojej winy. To jest zawsze dobry temat do dobrej rozmowy, ale inaczej niż moi poprzednicy, będę szukał wspólnie z kanclerzem Scholzem takich form współpracy, które z przeszłości nie uczynią jakiegoś fatum, które by ciążyło nad naszymi relacjami[16], niemniej stwierdzenie, że prawne i formalne ścieżki dochodzenia reparacji są dla Polski zamknięte jest niezrozumiałym, wielkim błędem negocjacyjnym, przynoszącym korzyści wyłącznie stronie niemieckiej. Donald Tusk prawdopodobnie miał na myśli oświadczenie rządu Bolesława Bieruta z 1953 roku, w którym rząd PRL ogłaszał, że Polska zrzeka się roszczeń dotyczących spłaty przez Niemcy odszkodowań za wyrządzone Polsce zbrodnie podczas II wojny światowej[17]. Dokument budzi duże kontrowersje, a jego ważność podważają badacze - głównie z tego względu, że w ówczesnych czasach Polska była de facto krajem zależnym od ZSRR i oświadczenie Bieruta było wyłącznie wykonaniem polityki ZSRR w stosunku do Niemiec.

Profesor nauk prawnych Jan Sandorski - znawca prawa międzynarodowego, wykazał, że nie ma żadnych źródeł, które potwierdziłyby fakt prowadzenia jakichkolwiek rozmów między Warszawą a Moskwą w sprawie rezygnacji z reparacji. W artykule "Nieważność zrzeczenia się przez Polskę reparacji wojennych a niemieckie roszczenia odszkodowawcze" stwierdził, że oświadczenie "było skutkiem dyktatu radzieckiego naruszającego suwerenność państwa polskiego i stawiającego rząd PRL w pozycji nierównoprawnego partnera stosunków międzynarodowych". W związku z tym oświadczenie z 23 sierpnia 1953 roku jest nieważne i nie niesie żadnych skutków prawnych.[18]

W tym kontekście jest rzeczą zdumiewającą, że premier niepodległej Polski wypowiada słowa, w których powołuje się na to kontrowersyjne oświadczenie, pozbawiając się w negocjacjach jakichkolwiek argumentów.

Prezes Jarosław Kaczyński: Niemcy wobec Polaków prezentują skrajnie rasistowską postawę odnośnie reparacji.

13 lutego 2024 r. podczas konferencji prasowej odnosząc się do słów Tuska, że "w sensie formalnym, prawnym, międzynarodowym, kwestia reparacji została zamknięta wiele lat temu" powiedział, że to wypowiedź, która "godzi w elementarne interesy Polski". Jak podkreślił, chodzi zarówno o same odszkodowania jak i "nasz status i to nie tylko status polityczny, ale można powiedzieć kulturowy". Prezes PiS zauważył, że jeszcze do niedawna Niemcy płaciły Francji reparacje za szkody z I wojny światowej, "płacili Izraelowi" i podejmują rozmowy o płatności niektórym krajom afrykańskim, swoim byłym koloniom. Dodał, że wobec Polaków Niemcy prezentują postawę "której nie można określić inaczej, niż po prostu rasistowską i to skrajnie rasistowską". "Niemcy niestety w relacji z Polakami się nie zmieniły, a Donald Tusk się w to wpisuje. To skrajnie szkodliwe, haniebne i jednocześnie to jest jeszcze do tego także przestępstwo z punktu widzenia polskiego kodeksu karnego" - powiedział Kaczyński. Powołał się przy tym na art. 127 KK dodając, że chodzi o "zmienianie przemocą ustroju państwa".[19]

Dla redaktorów RPedii - hasła wraz z linkami do uporządkowania w treści artykułu

  1. Strona sejmowa zespołu, Sejm VIII kadencji: https://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/agent.xsp?symbol=ZESPOL&Zesp=513
  2. Strona sejmowa zespołu, Sejm X kadencji: https://www.sejm.gov.pl/Sejm10.nsf/agent.xsp?symbol=ZESPOL&Zesp=918
  3. Ponowne powołanie zespołu w Sejmie XI kadencji: https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/9352178,mularczyk-powolalismy-zespol-ds-reparacji-naleznych-polsce-od-niemie.html
  4. Raport o stratach Warszawy: https://orka.sejm.gov.pl/opinie8.nsf/nazwa/513_straty_Warszawy/$file/513_straty_Warszawy.pdf

Przypisy

  1. https://dzieje.pl/aktualnosci/powolano-parlamentarny-zespol-ds-odszkodowan-wojennych-od-niemiec
  2. https://www.gov.pl/web/re/raport
  3. https://instytutstratwojennych.pl/strona/117-tom-i
  4. https://instytutstratwojennych.pl/strona/245-volume-1
  5. https://instytutstratwojennych.pl/strona/118-tom-ii
  6. https://instytutstratwojennych.pl/strona/246-volume-2
  7. https://instytutstratwojennych.pl/strona/119-tom-iii
  8. https://instytutstratwojennych.pl/strona/247-volume-3
  9. https://instytutstratwojennych.pl/strona/186-raport-pl-broszura-skrocony
  10. https://instytutstratwojennych.pl/abridged-war-report
  11. https://instytutstratwojennych.pl/strona/187-raport-de-broszura-skrocony
  12. https://instytutstratwojennych.pl/strona/244-raport-it-broszura-skrocony
  13. https://instytutstratwojennych.pl/strona/243-raport-fr-broszura-skrocony
  14. https://instytutstratwojennych.pl/strona/242-raport-es-broszura-skrocony
  15. https://businessinsider.com.pl/finanse/polska-wysyla-dziesiatki-not-w-sprawie-reparacji-wysle-i-do-onz/bpz5mz1
  16. https://wpolityce.pl/polityka/681604-tusk-kluczy-ws-reparacji-chcialbym-patrzec-w-przyszlosc
  17. https://www.polskieradio.pl/39/156/artykul/3229207,70-rocznica-wydania-przez-rzad-prl-oswiadczenia-w-sprawie-rezygnacji-z-reparacji-wojennych
  18. https://repozytorium.amu.edu.pl/server/api/core/bitstreams/3761e04b-e085-425c-a99f-c6504f968ccd/content
  19. https://forsal.pl/gospodarka/polityka/artykuly/9431118,niemcy-skrajnie-rasistowscy-wobec-polakow-premier-tusk-takze-jarosla.html