Parlamentarny Zespół ds. Oszacowania Wysokości Odszkodowań Należnych Polsce od Niemiec za Szkody Wyrządzone w trakcie II Wojny Światowej

Z RPedia

Parlamentarny Zespół ds. Oszacowania Wysokości Odszkodowań Należnych Polsce od Niemiec za Szkody Wyrządzone w trakcie II Wojny Światowej - zespół powołany we wrześniu[1] 2017 r. z inicjatywy Prawa i Sprawiedliwości w celu wyliczenia odszkodowania należnego Polsce ze strony Niemiec z tytułu szkód wyrządzonych w trakcie II Wojny Światowej. Przewodniczącym zespołu był Arkadiusz Mularczyk.

Raport o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej 1939-1945

W wyniku prac zespołu powstał Raport o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej 1939-1945, zaprezentowany[2] opinii publicznej w symbolicznej dacie - 1 września 2022 r. - zgodnie z tym raportem straty wynoszą 6 bilionów 220 miliardów 609 milionów złotych. Raport dzieli się na trzy tomy.

W wersji pełnej został wydany w języku polskim oraz angielskim:

  1. Tom I
    • wersja polska[3] - 266 stron
    • wersja angielska[4] - 270 stron
  2. Tom II
    • wersja polska[5] - 224 strony
    • wersja angielska[6] - 224 strony
  3. Tom III
    • wersja polska[7] - 169 stron
    • wersja angielska[8] - 169 stron

Została opracowana także wersja skrócona raportu:

  1. Wersja polska[9] - 60 stron
  2. Wersja angielska[10] - 60 stron
  3. Wersja niemiecka[11] - 60 stron
  4. Wersja włoska[12] - 56 stron
  5. Wersja francuska[13] - 56 stron
  6. Wersja hiszpańska[14] - 56 stron

Po publikacji raportu był on szeroko rozpowszechniany przez Parlamentarny Zespół. Na dzień 1 stycznia 2023 r. zostało wysłanych ponad 50 not do różnych krajów i instytucji[15].

Potwierdzenie zrzeczenia się reparacji przez Donalda Tuska

Wielka praca wykonana przez Zespół oraz instytucje została zniweczona przez Donalda Tuska w Berlinie, 13 lutego 2024 r. Premier Tusk podczas wspólnej konferencji z kanclerzem Niemiec, Olafem Sscholzem stwierdził, że w sensie formalnym, prawnym, międzynarodowym, kwestia reparacji została zamknięta wiele lat temu. Powiedział wprawdzie także, że kwestia moralnego, finansowego, materialnego zadośćuczynienia nigdy nie została zrealizowana - nie z winy kanclerza Scholza i nie z mojej winy. To jest zawsze dobry temat do dobrej rozmowy, ale inaczej niż moi poprzednicy, będę szukał wspólnie z kanclerzem Scholzem takich form współpracy, które z przeszłości nie uczynią jakiegoś fatum, które by ciążyło nad naszymi relacjami[16], niemniej stwierdzenie, że prawne i formalne ścieżki dochodzenia reparacji są dla Polski zamknięte jest niezrozumiałym, wielkim błędem negocjacyjnym, przynoszącym korzyści wyłącznie stronie niemieckiej. Donald Tusk prawdopodobnie miał na myśli oświadczenie rządu Bolesława Bieruta z 1953 roku, w którym rząd PRL ogłaszał, że Polska zrzeka się roszczeń dotyczących spłaty przez Niemcy odszkodowań za wyrządzone Polsce zbrodnie podczas II wojny światowej[17]. Dokument budzi duże kontrowersje, a jego ważność podważają badacze - głównie z tego względu, że w ówczesnych czasach Polska była de facto krajem zależnym od ZSRR i oświadczenie Bieruta było wyłącznie wykonaniem polityki ZSRR w stosunku do Niemiec.

Profesor nauk prawnych Jan Sandorski - znawca prawa międzynarodowego, wykazał, że nie ma żadnych źródeł, które potwierdziłyby fakt prowadzenia jakichkolwiek rozmów między Warszawą a Moskwą w sprawie rezygnacji z reparacji. W artykule "Nieważność zrzeczenia się przez Polskę reparacji wojennych a niemieckie roszczenia odszkodowawcze" stwierdził, że oświadczenie "było skutkiem dyktatu radzieckiego naruszającego suwerenność państwa polskiego i stawiającego rząd PRL w pozycji nierównoprawnego partnera stosunków międzynarodowych". W związku z tym oświadczenie z 23 sierpnia 1953 roku jest nieważne i nie niesie żadnych skutków prawnych.[18]

W tym kontekście jest rzeczą zdumiewającą, że premier niepodległej Polski wypowiada słowa, w których powołuje się na to kontrowersyjne oświadczenie, pozbawiając się w negocjacjach jakichkolwiek argumentów.

Hasła wraz z linkami do uporządkowania w treści artykułu

  1. Strona sejmowa zespołu, Sejm VIII kadencji: https://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/agent.xsp?symbol=ZESPOL&Zesp=513
  2. Strona sejmowa zespołu, Sejm X kadencji: https://www.sejm.gov.pl/Sejm10.nsf/agent.xsp?symbol=ZESPOL&Zesp=918
  3. Ponowne powołanie zespołu w Sejmie XI kadencji: https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/9352178,mularczyk-powolalismy-zespol-ds-reparacji-naleznych-polsce-od-niemie.html
  4. Raport o stratach Warszawy: https://orka.sejm.gov.pl/opinie8.nsf/nazwa/513_straty_Warszawy/$file/513_straty_Warszawy.pdf

Przypisy