Orlen

Z RPedia
Wersja z dnia 12:58, 1 lut 2024 autorstwa Maryla (dyskusja | edycje) (uzupełnienie)
Plik:Orlen Logo.png
Logo Orlen[1]

opisać

Fuzje i przejęcia stworzyły multienergetycznego gracza

Cały proces Daniel Obajtek zainicjował zaledwie kilka tygodni po objęciu sterów w Orlenie. Prezesem został 6 lutego 2018 roku, a już 27 lutego został podpisany list intencyjny w sprawie przejęcia Grupy Lotos ze Skarbem Państwa, jako większościowym akcjonariuszem. Fuzja dwóch paliwowych firm analizowana była od lat, podchodziły do niej kolejne rządy, bezskutecznie. Dopiero właśnie Obajtek doprowadził do jej finału. Oczywiście realizacja tego planu miała swoją cenę i to wysoką, co wciąż budzi ogromne kontrowersje. By zyskać zgodę Komisji Europejskiej na przejęcie Lotosu, Orlen musiał pozbyć się szeregu cennych aktywów, takich jak 30 proc. działów w rafinerii gdańskiej, sieci stacji paliw Lotosu, aktywów asfaltowych czy magazynów i baz paliw. Ich wycena przy sprzedaży budzi dziś właśnie największe kontrowersje, podobnie jak szczegółowe zapisy umów zawartych z kupującymi, którymi zostali Saudi Aramco, MOL i Unimot. Kolejnym celem Orlenu na drodze do budowy multienergetycznego koncernu była Energa, jedna z czterech największych grup energetycznych w kraju. Tu przejęcie przebiegło zdecydowanie szybciej, gdyż nie było zastrzeżeń ze strony brukselskich urzędników, choć znów emocje – zwłaszcza wśród mniejszościowych akcjonariuszy – budziła cena, jaką płocki koncern zaoferował za Energę. Ostatecznie Orlen sfinalizował przejęcie tej spółki 30 kwietnia 2020 r. Po Lotosie i Enerdze ostatnim elementem w układance Daniela Obajtka był PGNiG. Przejęcie gazowego koncernu Orlen rozpoczął w lipcu 2021 r. i sfinalizował sprawę, bez jakichkolwiek sprzeciwów Komisji Europejskiej czy UOKiK, nieco ponad rok później, w listopadzie 2022 r. Jak podkreślał wówczas, w ten sposób powstaje multienergetyczny koncern, którego przychody będą mogły sięgnąć 400 mld zł. [2]W ostatnich latach polski koncern stał się też jednym z najważniejszych graczy w europejskiej branży wydobywczej. Jego spółki prowadzą obecnie poszukiwania i wydobycie węglowodorów nie tylko w Polsce, ale też w Norwegii, gdzie posiada 104 koncesje, Kanadzie, Pakistanie oraz na Litwie. Dzięki temu prawie połowa gazu ziemnego zużywanego w Polsce (17 mld m sześc.) pochodzi z własnego wydobycia koncernu.Własne wydobycie oraz nowe kierunki dostaw surowców pomogły przejść bez większych problemów przez rozwód z rosyjskimi surowcami.[3] Gaz z Rosji zastąpiły dostawy z USA, Kataru (realizowane także własnymi gazowcami), Norwegii i Litwy. Ropę ze Wschodu zastąpiły dostawy z Arabii Saudyjskiej, Danii oraz Norwegii. Uniezależnianie się z kolei od importu paliw gotowych z Rosji – zwłaszcza oleju napędowego - realizowane jest przez dostawy z Niemiec, Niderlandów i Litwy, ale także Arabii Saudyjskiej, Chin, Belgii, Indii, Szwecji czy nawet Tajwanu, Bahrajnu oraz Zjednoczonych Emiratów Arabskich.[4]

320 mld zł inwestycji, czyli ambitny plan Obajtka dla Orlenu na kolejne 10 lat

Dokument poznaliśmy w lutym 2023 r., [5]a znalazły się w nim ambitne cele przeznaczenia 320 mld zł na inwestycje do 2030 r., z czego ok. 40 proc., czyli ok. 120 mld zł, to środki na tzw. inwestycje zielone. [6]W strategii koncern założył rozwój wszystkich segmentów swojego biznesu, w tym mocno energetyki, wydobycia, rafinerii, petrochemii. Pojawiły się w niej także zupełnie nowe obszary, jak offshore, wodór [7]czy atom, które pomóc mają w osiągnięciu również strategicznego celu osiągnięcia do 2050 r. neutralności klimatycznej. Zgodnie z tym planem Orlen ruszył wraz z przemysłową grupą Michała Sołowowa, czyli Synthosem, z inwestycjami w mały atom. Atomowa spółka tych dwóch koncernów OSGE chce zbudować pierwszy SMR w Polsce na przełomie dekady.

Przejęcia, zagraniczna ekspansja i rozwód z rosyjskimi surowcami

Do listy zrealizowanych przez siebie projektów Daniel Obajtek może z pewnością też zaliczyć ekspansję zagraniczną w detalicznym segmencie. Stacje paliw z orłem w logo pojawiły się na nowych rynkach, takich jak Słowacja, Węgry i ostatnio Austria. Jak wylicza sam koncern, jego sieć obecnie to 3443 stacje paliw, w tym 1514 poza Polską. Oprócz wymienionych rynków, są to także Niemcy, Czechy i Litwa. Orlen chwali się też, że jego produkty są już dostępne w blisko 100 krajach na 6 kontynentach.[8]

Atak medialny na ORLEN

Orlen, PZU, KGHM i znalazły się na celowniku kontrolerów NIK

07-11-2023 r. Pomimo spodziewanej zmiany na szczytach władzy i odejścia premiera Mateusza Morawieckiego prezes NIK Marian Banaś nie zamierza przestać rozliczać ekipy Prawa i Sprawiedliwości. Szykują się kontrole w największych polskich firmach.[9]

Proces połączenia Orlenu i Grupy Lotos zrodził ryzyko dla bezpieczeństwa paliwowego - oceniają kontrolerzy NIK.

22-01-2024 r. Raport opisany przez TVN24 został sporządzony przez NIK w lipcu 2023 roku po kontroli w Ministerstwie Aktywów Państwowych.  Dokument nadal nie ujrzał światła dziennego.[10]

Roman Giertych mówi o unieważnieniu fuzji Orlenu z Lotosem

Poseł KO Roman Giertych 25 stycznia na konferencji prasowej zaapelował do Prokuratora Generalnego i Prokuratora Krajowego o podjęcie z urzędu działań, tak by rozpoczęło się śledztwo i nastąpiło zabezpieczenie dokumentów ws. fuzji Orlenu z Lotosem.[11]

Orlen: zarzuty posłów KO ws. fuzji z Lotosem są bezpodstawne

Stanowczo sprzeciwiamy się bezpodstawnym zarzutom dotyczącym połączenia ORLEN z Grupą Lotos, które padły na konferencji grupy posłów, m.in. Agnieszki Pomaskiej, Romana Giertycha i Jacka Karnowskiego - brzmi oświadczenie Orlenu.Spekulacje dotyczące przejęcia Grupy Lotos przez Orlen, których użyto podczas konferencji opierają się na raporcie Najwyższej Izby Kontroli, który nie został nawet opublikowany - zauważył Orlen.Po raz kolejny podkreślamy, że nie wiadomo, jakie dokumenty zostały wzięte pod uwagę i jaką metodologię zastosowali kontrolerzy NIK. Bez tego nie da się ocenić rzetelności zarzutów - podkreśla koncern.[12]

15-11-2023 r. Inwestorzy nisko wyceniają akcje Orlenu. Analitycy nie mają wątpliwości - to polityka ma obecnie decydujący wpływ na kurs akcji koncernu. Porównaliśmy wycenę polskiego giganta z zachodnimi odpowiednikami: Eni i Repsolem.[13]

Śledztwo prokuratury w sprawie PKN Orlen na wniosek posłów PO

30 stycznia 2024 r. po pacyfikacji Prokuratury Krajowej przez Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego Adama Bodnara, Posłanka KO Agnieszka Pomaska poinformowała, że prokuratura wszczęła śledztwo ws. nadużycia udzielonych uprawnień oraz niedopełnienia obowiązków przez zarząd Orlenu oraz inne osoby, które zostały powołane do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą. Prokuratura Okręgowa w Płocku wszczęła śledztwo, dotyczące połączenia Orlenu z Grupą Lotos. Chodzi m.in. o podejrzenie przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków przez członków zarządu Orlenu oraz inne osoby i wyrządzenia szkody nie mniejszej niż 4 mld zł. Rzeczniczka płockiej Prokuratury Okręgowej wyjaśniła, że śledztwo zostało wszczęte po zawiadomieniach, które wpłynęły tam m.in. w styczniu 2023 r., a złożone zostały m.in. przez polityków, wśród nich była np. posłanka KO Agnieszka Pomaska.Jak zastrzegł szef rządu, dziś jest o wiele za wcześnie, by nawet spekulować na temat ewentualnej rewizji transakcji. „Dziś jest o wiele wcześnie, by powiedzieć czy powstaną prawne przesłanki, umożliwiające rewizję tej decyzji. Jest za wcześnie, by spekulować na ten temat” - oświadczył Tusk[14]

31 stycznia 2024 r. Daniel Obajtek postanowił pożegnać się z Orlenem,

nim zrobi to wymieniona przez nowy rząd rada nadzorcza.[15] Prawie dokładnie po sześciu latach w fotelu prezesa rada nadzorcza koncernu odwołała go z funkcji. Do dyspozycji rady nadzorczej prezes oddał się 31 stycznia. Rada zebrała się 1 lutego i przypieczętowała jego odwołanie, co faktycznie nastąpi 5 lutego. Dzień przed walnym zgromadzenie akcjonariuszy, na którym i tak spodziewane były roszady kadrowe w Orlenie.Jestem dumny z tego, jak w ciągu ostatnich lat koncern się zmienił, jak ważny jest dla kraju i jak silny staje się za granicą. Takiego rozwoju nie byłoby bez pracy ponad 66 tysięcy pracowników Grupy Orlen, którym dziękuję za zaangażowanie w realizowane projekty i inwestycje" - powiedział. [16]

Przypisy