Edytujesz Kongres Liberalno-Demokratyczny

Kongres Liberalno-Demokratyczny (KLD), partia polityczna utworzona w VI 1990 w wyniku przekształcenia Gdańskiego Towarzystwa Społ.-Gosp. „Kongres Liberałów” (zał. 1989), do którego przystąpiły lokalne środowiska towarzystw i izb gospodarczych, kluby przedsiębiorców prywatnych działająca w latach 1990–1994. KLD nie nawiązywał do tradycji żadnego z historycznych polskich nurtów politycznych, określał się jako partia pragmatycznego liberalizmu; w programie opowiadał się za: upowszechnieniem własności prywatnej, ostrożnie przeprowadzaną dekomunizacją, swobodą działalności gospodarczej z minimalną aktywnością państwa, państwem prawa, samorządem lokalnym, neutralnością światopoglądową państwa oraz współpracą regionalną w Europie<ref>https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Kongres-Liberalno-Demokratyczny;3924968.html</ref>

== Geneza ==
W grudniu 1988, z inicjatywy osób skupionych wokół  „Przeglądu Politycznego”, odbył się I Gdański Kongres Liberałów, w którym wzięło udział około 100 osób reprezentujących środowiska liberalne i towarzystwa gospodarcze z całego kraju. Jan Szomburg i  [[Janusz Lewandowski]] po raz pierwszy przedstawili wówczas koncepcję programu powszechnej prywatyzacji. Kongres Liberalno-Demokratyczny łączył funkcje towarzystwa gospodarczego i klubu politycznego, doświadczenia solidarnościowego podziemia, przedsiębiorców, stowarzyszeń społeczno-politycznych i akademickich. 29–30 czerwca odbyła się w Warszawie I Krajowa Konferencja Założycielska KLD. Pierwszym przewodniczącym partii został [[Janusz Lewandowski]], wiceprzewodniczącym  [[Donald Tusk]] (w latach 1991–1994 przewodniczący).

Kongres opowiadał się za pragmatycznym liberalizmem, przyspieszeniem prywatyzacji poprzez emisję bonów majątkowych, regionalizacją opartą na powszechnej autonomii terytorialnej, za państwem zdecentralizowanym, pozbawionym funkcji opiekuńczych, neutralnym światopoglądowo, z gospodarką opartą na wolnej konkurencji, powszechnej własności prywatnej i współpracą regionalną w Europie. Najwyższą władzą była konferencja krajowa, która wybierała Radę Polityczną, Zarząd Główny i przewodniczącego. Do głównych działaczy należeli także m.in. Andrzej Arendarski,  Tadeusz Aziewicz,  Jan Krzysztof Bielecki, Jacek Kozłowski, Lech Mażewski,  Jacek Merkel, Andrzej Zarębski.

W wyborach prezydenckich w 1990 Kongres Liberalno-Demokratyczny poparł Lecha Wałęsę, który już jako prezydent powierzył 6 XII 1990 [[Jan Krzysztof Bielecki|Janowi Krzysztofowi Bieleckiemu]] misję sformowania rządu. W efekcie, od 1 stycznia do 6 grudnia 1991 Kongres współtworzył mniejszościowy rząd koalicyjny. W jego skład weszli politycy Kongresu: [[Janusz Lewandowski]] – minister przekształceń własnościowych,  Henryk Majewski – minister spraw wewnętrznych, Andrzej Zawiślak – minister przemysłu.<ref>https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=KONGRES_LIBERALNO-DEMOKRATYCZNY</ref>

== [[Nocna zmiana]] ==
Do marca 1991 roku partia działała w ramach Porozumienia Centrum, które działało jako partia federacyjna. 19 maja 1991 roku przewodniczącym KLD został [[Donald Tusk]]. W wyborach parlamentarnych w 1991 roku KLD uzyskał 7,49% głosów, jego hasło wyborcze brzmiało: „Ani w prawo ani w lewo, tylko prosto do Europy”. Partia nie weszła w skład rządu Jana Olszewskiego, pozostała wraz z Unią Demokratyczną w opozycji. Lider partii Donald Tusk, miał spory udział w odwołaniu rządu Jana Olszewskiego (opowiada o tym film „[[Nocna Zmiana (film)|Nocna zmiana]]”). Wszedł też w skład koalicji popierającej rząd Hanny Suchockiej. W 1994 roku doszło do zjednoczenia KLD z Unią Demokratyczną, w wyniku czego powstała Unia Wolności, której wiceprzewodniczącym został Donald Tusk.<ref>https://bliskopolski.pl/leksykon/kongres-liberalno-demokratyczny/</ref>13 IV 1994 zwołano ostatnie posiedzenie Zarządu Kongresu Liberalno-Demokratycznego. Powstała partia o nazwie Unia Wolności (UW), której przewodniczącym został Tadeusz Mazowiecki, a wiceprzewodniczącym Donald Tusk. Podziały programowe przyczyniły się do wyodrębnienia z UW [[Platforma Obywatelska|Platformy Obywatelskiej]] (24 I 2001), do której należy wielu polityków dawnego Kongresu.

To właśnie postkomunizm, jako system, nie był w stanie zrobić niczego wielkiego, przeprowadzić żadnego wielkiego programu, żadnego wielkiego przedsięwzięcia" - stwierdził [[Jarosław Kaczyński|J.Kaczyński]]. "A kto proszę państwa ten postkomunizm w Polsce podtrzymywał, kto stworzył ideologię obsługującą postkomunizm, jeśli nie KL-D z Donaldem Tuskiem na czele. Kto stworzył ten system, który budował miliarderskie fortuny, ale nie budował dróg?" - pytał.<ref>https://www.money.pl/archiwum/wiadomosci_agencyjne/pap/artykul/premier;ideologie;podtrzymujaca;postkomunizm;stworzyl;kl-d;i;tusk,252,0,271100.html</ref>

== CDU finansowała Kongres Liberalno-Demokratyczny ==
Michał Majewski informuje w tygodniku, że do księgarń trafił właśnie wywiad-rzeka z Pawłem Piskorskim zatytułowany "Między nami liberałami", gdzie polityk mówi o kulisach działalności PO i KLD. W książce Piskorski sugeruje m.in., że dla niego "jest jasne, że CDU wspierało finansowo KLD, ale były to kwestie omawiane między Kohlem (ówczesnym kanclerzem Niemiec - red.) a Bieleckim (Janem Krzysztofem, wtedy premierem i jednocześnie jednym z liderów KLD - red.). "Ja przy tych spotkaniach w cztery oczy nie byłem obecny" - podkreśla jednak Piskorski. "Wprost" o całą sprawę zapytał Bieleckiego. W imieniu byłego premiera tygodnikowi odpowiedziała urzędniczka z kancelarii premiera. Przewodniczący Rady Gospodarczej przy premierze zaprzeczył temu, by KLD brał pieniądze od Niemców. O komentarz gazeta poprosiła także Donalda Tuska. Ten jednak, jak czytamy na łamach "Wprostu", nie wysłał tygodnikowi odpowiedzi.<ref>https://wiadomosci.onet.pl/kraj/wprost-cdu-finansowala-kongres-liberalno-demokratyczny/6mv82</ref> [[Paweł Piskorski]] twierdzi, że na początku lat 90. braliście kasę od niemieckiej chadecji CDU. Opowiada też o sponsorowaniu was przez podejrzanych biznesmenów – relacjonujemy tezy, które znalazły się w książce „Między nami liberałami". Piskorski był przez lata jednym z najbliższych politycznych kompanów Donalda Tuska. Razem na początku lat 90. budowali KLD, razem działali w Unii Wolności, ręka w rękę budowali Platformę w roku 2000. Tusk odstrzelił go w kwietniu 2006 r. Pretekstem były korupcyjne podejrzenia wobec Piskorskiego. Ale realną przyczyną – obawa Tuska o swą pozycję w partii. Rzeczywiście, na początku lat 90. nie było takiego zakazu jak dziś – finansowania partii politycznych przez biznes. Choć już wówczas nie można było finansować partii z pieniędzy „osób zagranicznych". Sam Tusk po wyborach w 1993 r. – gdy KLD nie wszedł do Sejmu – zapytany, z czego będzie żył, odpowiadał: „Sądząc z gestów, jakie wykonują wobec nas biznesmeni z Business Centre Club, starczy pieniędzy, by utrzymać polityczny staff [ekipę] Kongresu". W tamtym czasie do KLD przylgnęła łatka „liberałów-aferałów". Partia płaciła w ten sposób za kontrowersyjne interesy, w których uczestniczyli przedsiębiorcy sponsorujący liderów Kongresu. W partii krążyły np. opowieści o Tusku, który jeździł na początku lat 90. alfa romeo należącym do jednego z takich podejrzanych biznesmenów. Dziś Piskorski te plotki autoryzuje.<ref>https://www.rp.pl/publicystyka/art12510861-wszyscy-sponsorzy-premiera-donalda-tuska</ref>

=== Tajemnice Fundacji Liberałów ===
Lektor zauważa, że dziś politycy mówią niechętnie, jak wyglądało Finansowanie Fundacji Liberałów i Kongresu Liberalno-Demokratycznego. – Według dokumentów zgromadzonych w sprawie afery Funduszu Obsługi Zadłużenia Zagranicznego, pieniądze z FOZZ płynęły między innymi do spółki Dukat Dariusza Przywieczerskiego, a ta z kolei wpłacała pieniądze na Fundację Liberałów. Fundacja finansowała Kongres Liberalno-Demokratyczny, który dotował również biznesmen Wiktor Kubiak, korzystający ze środków FOZZ – dodaje. Jacek Łęcki mówi natomiast, że „Fundacja Liberałów to była taka fundacja, która została stworzona w Gdańsku po to, żeby finansować różne polityczne, prodemokratyczne inicjatywy. De facto było to zaplecze finansowe Kongresu Liberalno-Demokratycznego”. – Pierwsze skrzypce grał tam wtedy Jacek Merkel, człowiek, który później w tajemniczych okolicznościach musiał zniknąć z polskiej polityki. Do dzisiaj ta sprawa nie jest jasna, dlaczego on nagle, z dnia na dzień, przestał różnego rodzaju funkcje pełnić. Między innymi Merkel był również zwornikiem układów politycznych z Przywieczerskim. Pracował w jednej z firm Przywieczerskiego, w radzie nadzorczej. Był człowiekiem, który te środowiska ze sobą kontaktował. Był łącznikiem po prostu – powiedział. Dorota Kania bezskutecznie próbowała skontaktować się z Jackiem Merkelem. Jego telefon nie odpowiadał.<ref>https://i.pl/resortowe-dzieci-program-doroty-kani-o-finansowaniu-kongresu-liberalnodemokratycznego-oraz-tajemnicach-wiktora-kubiaka/ar/c1-17523475</ref><ref>https://i.pl/resortowe-dzieci-wiktor-kubiak-i-pieniadze-z-fozz-jak-sponsorowany-byl-kongres-liberalnodemokratyczny/ar/c1-17505449</ref>

=== Polskie partie liberalne w latach 1989-2005. ===
Przedmiotem niniejszej pracy magisterskiej jest charakterystyka i przedstawienie losów polskich partii liberalnych w latach 1989 – 2005. W I rozdziale znajdują się rozważania teoretyczne i ideologiczne dotyczące aspektów liberalizmu. W pierwszej kolejności przedstawiony jest zestaw definicji i pojęć opisujących tę doktrynę. Następnie autor zajął się genezą polskiego ruchu liberalnego, biorąc pod uwagę zwłaszcza rozwój myśli politycznej i idei. Kolejnym punktem jest zobrazowanie i charakterystyka środowisk liberalnych działających na terytoriach polskich do 1989r. Rozdział II przedstawia aspekt prawny polskiego systemu partyjnego, w którym przyszło funkcjonować ugrupowaniom liberanym wolnej Polski. Rozdział III poświęcony jest na wskroś liberalnej formacji, jaką był Kongres Liberano–Demokratyczny. Przedstawiam zarówno historię powstania ugrupowania, jak i jego zmierzch. Rozdział IV autor poświęca Unii Demokratycznej jako środowisku częściowo liberalnym. Rozdział V dotyczy losów Unii Wolności jako pierwszego przejawu zjednoczenia polskiego centrum.  Wreszcie rozdział VI traktuje o [[Platforma Obywatelska|Platformie Obywatelskiej]] jako formacji, która w toku ewolucji czerpała elementy z każdej poprzedniej partii liberalnej, a przede wszystkim wyciągnęła słuszne wnioski z licznych niepowodzeń. Cały wywód ma za zadanie przybliżyć losy polskich formacji liberalnych i pokazać tok ich ewolucji.<ref>https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/184384</ref>

== Przypisy ==
<references />
[[Kategoria:Partie polityczne]]