Rail Baltica

Rail Baltica to projekt linii kolejowej łączącej Warszawę, Kowno, Rygę, Tallin i Helsinki. Rail Baltica to część transeuropejskiego korytarza, który w przyszłości połączy Niemcy, Polskę, Litwę, Łotwę, Estonię i Finlandię. Jest to część projektu Trójmorza, którą wypracował prezydent Lech Kaczyński. środki na inwestycję zostały zapisane w programie przygotowanym przez minister Grażynę Gęsicką z pierwszego rządu PiS. Po wygraniu wyborów przez koalicję PO-PSL w 2007 r. los tej inwestycji został skazany na złożenie ad acta. PKP nie potrafią wydać unijnych pieniędzy na budowę i modernizację linii kolejowych. Dlatego rząd Donalda Tuska w 2011 r. zdecydował o przesunięciu części pieniędzy z kolei na budowę dróg. Jeżeli na taką zamianę zgodzi się Komisja Europejska, to na długie lata zostanie odłożona choćby budowa polskiego odcinka międzynarodowej linii kolejowej Rail Baltica, co spowoduje transportowy zator na osi kolejowej łączącej zachód i północ Europy. Nie wiadomo, czy opóźnianie budowy Rail Baltica przez Polskę nie wywoła reperkusji w UE, ponieważ niedawno ministrowie transportu krajów Europy podpisali się pod deklaracją w Saragossie o uznaniu tej linii kolejowej za jeden z trzech najważniejszych korytarzy transportowych UE, który ma być budowany w pierwszej kolejności. Podczas gdy Polska rezygnuje z budowy szybkich połączeń kolejowych, które mogłyby rozpędzić gospodarkę, Litwa nie marnuje tej okazji, chociaż też została dotknięta przez kryzys finansowy. Litewski odcinek Rail Baltica ma być gotowy do 2014 roku, a jest on tylko kilka kilometrów krótszy od polskiego. Na razie Litwini mają ułożony 22-kilometrowy tor o europejskiej szerokości 1435 mm od granicy z Polską w Trakiszkach przez Szestokai do Mockavy.

Deklaracja ministrów transportu regionu w sprawie Rail Baltica

22-06-2016 r. Podczas Dni Europejskiej Sieci Transportowej (TEN-T), ministrowie transportu z Łotwy, Litwy, Estonii, Polski i Finlandii, a także przedstawiciele Komisji Europejskiej, podpisali w Rotterdamie deklarację w sprawie budowy Rail Baltica.W deklaracji ostatecznie zatwierdzono też trasę Rail Baltica. Ta linia kolejowa o europejskim rozstawie szyn rozpocznie się w Tallinie, a następnie biec będzie przez: Parnawę (Estonia), Rygę (Łotwa), Poniewież i Kowno (Litwa) – do Warszawy. Współfinansowanie tej inwestycji jest ujęte w funduszu Łącząc Europę (CEF).24-04-2017 r. Podczas Światowego Forum Rail Baltica przedstawiono nową analizę kosztów i korzyści realizacji projektu budowy linii kolejowej Rail Baltica, informuje Komisja Europejska. Ministrowie transportu z: Estonii, Łotwy, Litwy i polscy wiceministrowie infrastruktury i budownictwa Andrzej Bittel i Justyna Skrzydło, obecni na Forum, potwierdzili w imieniu resortów zobowiązania i wolę realizacji projektu. 3 lutego 2018 r.

NIK wskazuje na opóźnienia w realizacji trasy kolejowej Rail Baltica.

13 lipca 2019 r. Kontrolerzy Izby wskazali, że realizacja polskiego odcinka jest opóźniona. Główny zarzut to brak spójnej koncepcji modernizacji na etapie przygotowań, przez co powtarzano część prac. Ministerstwo Infrastruktury zwraca uwagę, że szkodliwe działania na rzecz Rail Baltica miały miejsce w 2013 roku za czasów rządów PO-PSL. – Działania szkodliwe zostały tak naprawdę podjęte, kiedy zlecono studium wykonalności za czasów naszych poprzedników w 2013 roku. 2014-2015 to przygotowanie studium wykonalności, co służy późniejszemu projektowaniu. W pierwszej połowie 2016 roku z KE dotarł komunikat, że przygotowujemy projekt niezgodny z tym, co będzie przygotowywane na Litwie, w Łotwie i Estonii – mówi minister Andrzej Adamczyk. Polski odcinek Rail Baltica to 314 km trasy kolejowej z Warszawy do granicy z Litwą w Trakiszkach. Inwestycja zostanie ukończona w 2026 r.

6 marca 2020 r. Zrealizowaliśmy 1/3 długości linii Rail Baltica w Polsce. W najbliższym czasie przystępujemy do realizacji odcinka Czyżew­ - Białystok i stacji Ełk. Planujemy zakończenie budowy linii na terenie Polski i uzyskanie docelowych parametrów do 2027 roku. Cel jest ambitny ale realny - powiedział Merchel, cytowany w komunikacie wydanym po forum Rail Baltica w Brukseli.

Kolejne opóźnienia na Rail Baltice

w grudniu 2023 r. ponownie rząd objęła koalicja z premierem Donaldem Tuskiem. aktualnie trwają zasadnicze roboty budowlane na stacjach Łapy i Białystok,a planowany termin zakończenia robót to grudzień 2024 rok. To bardzo niefortunna wiadomość - dotąd podawano, że prace zostaną zakończone w 2024 roku, bez podawania konkretnego miesiąca. Tymczasem grudzień to ostatni możliwy termin prac pod kątem rozliczenia z Unią Europejską. Na pozostałych stacjach oraz szlakach trwają prace wykończeniowe – planowane zakończenie robót to II kwartał 2024 r. W zakresie budowy skrzyżowań dwupoziomowych zostały zakończone prace zasadnicze, aktualnie trwa procedura odbiorowa, planowane uzyskanie wymaganych pozwoleń na użytkowanie to II kwartał 2024 roku - informuje w odpowiedzi Ministerstwo Infrastruktury. Co gorsza, inwestycja nie ma finansowania - według Krajowego Programu Kolejowego do 2032 r. zadanie to jest na liście rezerwowej i będzie przygotowywane do zgłoszenia w ramach naborów do instrumentu CEF 2. Dopiero uzyskanie dofinansowania pozwoli na realizację inwestycji.