Janusz Lewandowski

Janusz Lewandowski

Polski ekonomista i polityk. Urodzony 13 czerwca 1951 r. w Lublinie.

Wykształcenie

Jest absolwentem wydziału ekonomii na  Uniwersytecie Gdańskim. W 1984r. uzyskał tytuł doktora ekonomii na Uniwersytecie Gdańskim.

Kariera zawodowa i polityczna

W latach 1974-1984 był pracownikiem naukowym Uniwersytetu Gdańskiego. W latach 1980-1989 był ekspertem w NSZZ Solidarność. Współzałożyciel Kongresu Liberalno-Demokratycznego i jego przewodniczący w latach 1990–1991. W 1994 roku Janusz Lewandowski wstąpił do Unii Wolności. W 2001 roku został członkiem nowo powstałej Platformy Obywatelskiej. W okresie 1991-1993 pełnił funkcję Posła na Sejm RP oraz Ministra Przekształceń Własnościowych. Od 1993 r. jest Przewodniczącym Rady Programowej Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową. Od 1997 r. do 2004 r. był Posłem na Sejm RP. W tym okresie pełnił funkcję zastępcy Przewodniczącego Sejmowej Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji a następnie Przewodniczącego Sejmowej Komisji Europejskiej. Od 2003r. do 2004 r. był Obserwatorem przy Parlamencie Europejskim. Od 2004 r. do 2010 r. był Posłem do Parlamentu Europejskiego. W latach 2004-2007 pełnił funkcję Przewodniczącego Komisji Budżetowej.  W latach 2014-2015 Przewodniczący Rady Gospodarczej przy Premierze. Był ministrem przekształceń własnościowych w rządach Jana Krzysztofa Bieleckiego i Hanny Suchockiej. Poseł do Parlamentu Europejskiego V, VI, VII, VIII i IX kadencji (2004–2010 i od 2014), w latach 2010–2014 komisarz UE ds. budżetu i programowania finansowego. 2014-2019 : Poseł do Parlamentu Europejskiego (przewodniczący Delegacji do spraw Stosunków z Iranem; przewodniczący polskiej delegacji w grupie EPL), 2019-2024 : Poseł do Parlamentu Europejskiego (pierwszy wiceprzewodniczący Komisji Budżetowej PE)Członek Europejskiej Partii Ludowej

Janusz Lewandowski jest m.in. współtwórcą Programu Powszechnej Prywatyzacji. Programu, który według powszechnie dostępnych źródeł nazwany został „najdroższą porażką III RP”. Majątek obejmujący 512 przedsiębiorstw państwowych „stał się przedmiotem afer, korupcji i nielegalnych transakcji, na których wzbogacili się pseudobiznesmeni i politycy”.

Oświadczenie majątkowe

15 maja 2019 r. Oszczędności: ok. 1,34 mln zł, w tym: 326 tys. zł, 240 tys. euro, 2,9 tys. dolarów, lokata małżonki w funduszu inwestycyjnym – 1,2 mln zł, lokata inwestycyjna - 33 tys. dolarów, 3 mieszkania o łącznej wartości 1,7 mln zł, Mieszkanie za granicą o wartości 370 tys. euro Dla byłego komisarza ds. budżetu i programowania finansowego, będzie to już czwarta kadencja w Brukseli, w której przez ostatni rok zarabiał miesięcznie 6710 euro jako europarlamentarzysta oraz 2418 euro za pracę w ramach komisji.zgromadził dotychczas 149 tys. zł, 223 tys. euro, 2970 dolarów, do tego 33 tys. dolarów na lokacie inwestycyjnej, 128 tys. zł na koncie wspólnym z małżonką oraz 1 mln 272 tys. zł na lokacie małżonki. Janusz Lewandowski jest posiadaczem 107-metrowego mieszkania o wartości 1 mln zł, do tego 112-metrowego lokalu (500 tys. zł) będącego w połowie darowizną matki, współwłaścicielem 43-metrowego mieszkania (200 tys. zł) objętego spółdzielczym prawem własności oraz właścicielem kolejnego, 103-metrowego mieszkania o wartości 370 tys. euro. Posiada także niezagospodarowaną działkę o pow. 4,8 ha nabytą za 25 tys. zł. Europoseł Koalicji Europejskiej nie jest obciążony żadnymi zobowiązaniami. W oświadczeniu wyszczególnia dwa samochody, w tym Toyotę Avensis z 2005 r. oraz auto żony – Hondę Accord z 2014 r. Co ciekawe, od stycznia 2019 r. uzyskiwał dodatkowy dochód z tytułu wynajmu miejsca w garażu, w wys. 150 euro miesięcznie.

Życie prywatne

Wdowiec. Zona Lidia zmarła w 2021 r. Ma córkę, Justynę.

Odznaczenia

W 2011 roku Prezydent Bronisław Komorowski odznaczył Janusza Lewandowskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2010 roku uhonorowano go tytułem Perła Honorowa Polskiej Gospodarki w kategorii gospodarka oraz Nagrodą Specjalną Lewiatana, którą przyznała Konfederacja Lewiatan. W 2013 roku otrzymał tytuł "Człowieka Roku" Forum Ekonomicznego.

Jak wyglądała prywatyzacja po 1989 roku?

Na przełomie lat 1989/1990, wraz z transformacją ustrojową, ówczesne władze rozpoczęły przygotowania do przemian własnościowych w naszym kraju. W 1990 roku rozpoczął się proces prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych oraz spółek z udziałem Skarbu Państwa. W założeniu proces prywatyzacji, czyli wyzbywanie się przez Skarb Państwa własności przedsiębiorstw państwowych, był jednym z elementów transformacji gospodarczej mającej dostosować gospodarkę narodową do warunków wolnego rynku. Dziś nie jest znana dokładna liczba pozostałych po PRL przedsiębiorstw państwowych. W różnych opracowaniach pojawiają się różne liczby - jak 7500 czy 8600. Nie jest też znana ich wartość, którą szacowano bardzo pobieżnie. Według słów doktora Ryszarda Ślązaka, byłego urzędnika Ministerstwa Finansów, na początku lat 90., kiedy próbowano oszacować wartość majątku narodowego, istniało co najmniej sześć wersji wyceny polskich przedsiębiorstw, z których najniższa opiewała na 920 miliardów dolarów. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego najwięcej przedsiębiorstw objęto procesem przekształceń własnościowych w początkowym okresie transformacji - ponad 1500 przedsiębiorstw w latach 1990-1991, ponad 1700 w 1992 roku i ponad 1500 w roku 1993 roku.

Raport o wyprzedaży majątku narodowego w III RP - Zbigniew Lipiński

Na przełomie lat 1989/1990 ówczesne władze rozpoczęły przygotowania do przemian własnościowych w naszym kraju. Jednym z motywów tych posunięć był niepisany punkt układu “okrągłego stołu”, polegający na oddaniu władzy politycznej “Solidarności” w zamian za uwłaszczenie nomenklatury partyjnej.            Na początku lat 90. mienie państwowe podzielono na trzy grupy: a) niebędące przedmiotem obrotu, zawsze pozostające jako własność państwa, np. złoża kopalin czy dobra kultury; b) dobra nieprzeznaczone do obrotu, nabyte lub wytworzone za środki publiczne przez jednostki państwowe; c) mienie przeznaczone do prywatyzacji. Według tej metodologii mienie zaliczone do grupy “a” określano tylko rzeczowo, w ujęciu opisowym lub rodzajowo-opisowym. Majątek z grupy “b”, szacowano wartościowo. Natomiast mienie z grupy “c”, ujmowano wartościowo na podstawie przepisów o rachunkowości oraz odnoszących się do jednostek państwowych. Te pospiesznie przyjęte zasady wyceny sprawiły, że nadano im szczegółowy charakter i przyjęto odmienne wymogi.Tak sformułowane zasady powodowały nieadekwatność przyjmowanych kwot wyceny do rzeczywistej wartości mienia oraz niemożność stosowania jednego miernika wartości. Majątek państwowy wyceniano poprzez szacunek ekspercki, szacunek własny Ministerstwa Skarbu Państwa, poprzez operat szacunkowy, w oparciu na informacjach przekazywanych przez starostów, a także wyceniano według wartości zawartej w protokołach przekazania zakładu pracy nowemu właścicielowi.Stosunkowo największa uznaniowość występowała przy wycenie gruntów państwowych, będących obiektem szczególnego zainteresowania rolników – z jednej strony, a wszelkiej maści spekulantów krajowych i zagranicznych - z drugiej.()   Początkowo była to wyprzedaż chaotyczna. Potem przybrała charakter planowy, systemowy i w ciągu bez mała ćwierćwiecza średniej wielkości, zasobny, uprzemysłowiony kraj położony w centrum Europy został prawie całkowicie pozbawiony własnej gospodarki. Piszę “prawie”, ponieważ do “ostatecznego rozwiązania kwestii polskiej” pozostała jeszcze wyprzedaż ostatniego dobra narodowego - ziemi. Ten “problem” już rozwiązuje.Część Polaków posiada jeszcze nieruchomości. Tę sprawę załatwi podatek katastralny, do którego wprowadzenia od kilku lat przymierzają się rządzący. Natomiast Ziemie Odzyskane przejmą Niemcy, co już się dzieje.Polacy zostali “wolnymi najmitami”, szukającymi pracy i chleba za granicą, a jest ich już ponad 2 mln.Proceder eutanazji polskiej gospodarki kontynuuje od 2007 r. koalicja PO-PSL, bo pomimo “osiągnięć” prywatyzacyjnych poprzednich rządów jeszcze trochę gospodarki pozostało w rękach polskich. Ta “sześciolatka” wymaga jednak odrębnego omówienia.

Najwyższa Izba Kontroli. sprywatyzowania spółek zależnych do końca 2011 r.

Gdzie są nasze miliardy z prywatyzacji?

2009-08-26 r. Wyprzedaż majątku nie załata dziury budżetowej, jak chce tego rząd. Mimo to mamy powrót do przeszłości. Polski rząd po raz kolejny – poprzednio w czasie rządów KLD i UD na początku lat 90., później SLD – PSL i AWS – UW na przełomie lat 2000/01 – postanowił sprzedać prawie wszystko.() Największym skandalem prywatyzacyjnym współczesnej Europy był program NFI, czyli tzw. program powszechnej prywatyzacji, który przeciętnemu Polakowi przyniósł zysk rzędu raptem dwóch butelek wódki, bo na dobrą parę butów już nie starczyło. Ale i tak firmy zarządzające zarabiały od 2 do 3 mln dolarów rokrocznie bez względu na wyniki tego zarządzania. Sprzedawano więc jak widać tanio, nieroztropnie, pospiesznie, głównie z przyczyn ideologicznych i pod zagranicznych inwestorów strategicznych, absolutnie nie licząc strat, kosztów, efektów spadku dochodów podatkowych i budżetowych i utraty rynków zbytu. Dziś ponownie słyszymy starą śpiewkę – sprzedajmy wszystko, elektrownie, dystrybutorów prądu, KGHM, LOTOS, GPW itd. Bo państwo jest najgorszym właścicielem. Wtedy ceny tych produktów spadną, a budżet będzie miał większe dochody. Nie będziemy musieli podnosić podatku.

Proces prywatyzacyjny

W latach 90-tych Janusz Lewandowski usiłował wraz ze środowiskiem liberałów, przez wielu określanych mianem „aferałów”, sprzedać nawet kurę znoszącą złote jaja - KGHM - za przysłowiową czapkę gruszek, czyli 400 mln dol., a więc zysk KGHM z jednego tylko kwartału. Dla Polski i Polaków KGHM uratował wówczas tylko 32-dniowy strajk związkowców. Nie ma najmniejszej wątpliwości, że w tej polityce prywatyzacyjnej początku lat 90. realizowanej przez Leszka Balcerowicza i Janusza Lewandowskiego, nie tylko wielkie interesy, ale i wielkie straty i wielcy szatani byli aż nazbyt obecni.Skutki tej rabunkowej polityki gospodarczej, w tym zwłaszcza szkodliwej wyprzedaży, najbardziej wartościowych składników majątku narodowego będą odczuwać i ponosić przyszłe pokolenia Polaków. Postacie spod „ciemnej prywatyzacyjnej gwiazdy”, twórcy programu Narodowych Funduszy Inwestycyjnych, w ramach których hurtowo wyprzedano 512 polskich przedsiębiorstw, za które Polacy dostali zaledwie po 20 zł na głowę, wystarczająco już zaszkodziły i upokorzyły polskie społeczeństwo.W 1997 prokurator skierował przeciw niemu do sądu akt oskarżenia, zarzucając, że jako minister przekształceń własnościowych miał działać na szkodę interesu publicznego i prywatnego, przekraczając uprawnienia i nie dopełniając obowiązków przy prywatyzacji na początku lat 90. dwóch krakowskich spółek Skarbu Państwa. Chodziło m.in. o pomijanie korzystniejszych ofert, poświadczenie nieprawdy w antydatowanym dokumencie, wyrażenie zgody na sprzedaż akcji mimo upływu terminu, przyjęcie zaniżonej stopy kredytu refinansowego, nienaliczanie odsetek karnych i doprowadzenie do stworzenia mechanizmu samofinansowania zakupu spółki poprzez przejęcie przez nabywców dywidendy i spłacanie należności w ratach. Tak wyrządzone szkody oszacowano w akcie oskarżenia na 2 mln 389 tys. zł.W poprzednim procesie, oprócz Lewandowskiego, oskarżonymi byli krakowscy przedsiębiorcy uczestniczący w tych prywatyzacjach: Andrzej G. i Henryk K. oraz były urzędnik Ministerstwa Przekształceń Własnościowych Tomasz G. Prokuratura zarzucała im poświadczenie nieprawdy w dokumentach, co umożliwiło m.in. skorzystanie z prawa pierwokupu dalszych akcji spółek. Proces ten zakończył się w marcu 2005 roku. Sąd Rejonowy dla Krakowa Śródmieścia uniewinnił wówczas byłego ministra. W styczniu 2006 Sąd Okręgowy uchylił wyrok uniewinniający Lewandowskiego w zarzucie dotyczącym nieprawidłowości w prywatyzacji. Utrzymał wyrok uniewinniający go od zarzutu poświadczenia nieprawdy w dokumentach. Z powodu przedawnienia utrzymał także w mocy uniewinnienie od zarzutu przekroczenia uprawnień przez b. ministra.Sąd odwoławczy utrzymał również w mocy wyrok uniewinniający pozostałych oskarżonych uznając, iż podpisując antydatowane dokumenty, na podstawie których skorzystali z prawa pierwokupu, nie byli funkcjonariuszami publicznymi, zaś same dokumenty stanowiły jedynie umowę cywilnoprawną, tj. nie miały charakteru prawnego.12 marca 2009 r. Sąd Okręgowy nie uwzględnił apelacji prokuratora i utrzymał w mocy wyrok sądu pierwszej instancji, uniewinniający byłego ministra. Tym samym wyrok jest prawomocny.Całą sprawę sąd określił mianem "porażki organów ścigania" - bowiem sprawa dotyczy wydarzeń z początku lat 90., a więc sprzed 17 lat oraz wymiaru sprawiedliwości, ponieważ akt oskarżenia skierowano do sądu w 1997 roku.