Państwowa Komisja do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022

Komisja została powołana ustawą sejmową z dnia 14 kwietnia 2023 r. Prace nad ustawą były krytykowane przez opozycję parlamentarną, środowiska prawnicze i wiele instytucji. Stworzonej przez nią instytucji zarzuca się m.in., że będzie jednocześnie pełnić rolę służb specjalnych, prokuratury i sądu, a od jej decyzji, które będą mogły skutkować eliminowaniem objętych nimi osób z życia politycznego, nie będzie sądowej drogi odwoławczej. Z tymi argumentami prezydent się nie zgadza się. - Ustawa nie przewiduje, aby werdykt komisji eliminował z życia publicznego czy politycznego. Jest możliwość skorzystania z drogi sądowej. 11 września 2023 odbyło się wręczenie aktów powołania członkom komisji przez Marszałek Sejmu Elżbietę Witek oraz odbyła pierwsze posiedzenie plenarne komisji. Wybory parlamentarne w 2023 r. doprowadziły do wygranej koalicji 13 grudnia i uniemożliwienia dalszej pracy komisji.

Konferencja prasowa Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007-2022

W dniu 29 listopada 2023 r. odbyła się konferencja państwowej komisji i prezentacja wstępnego raportu. 29 listopada 2023 komisja opublikowała raport cząstkowy dotyczący działań Służby Kontrwywiadu Wojskowego w latach 2007–2015, w czasach rządów koalicyjnych PO-PSL. W tej publikacji komisja zarekomendowała niepowierzanie (...) zadań, stanowisk i funkcji publicznych związanych z odpowiedzialnością za bezpieczeństwo państwa następującym osobom: Jackowi Cichockiemu, Krzysztofowi Duszy, Bogdanowi Klichowi, Januszowi Noskowi, Piotrowi Pytlowi, Bartłomiejowi Sienkiewiczowi, Tomaszowi Siemoniakowi i Donaldowi Tuskowi. Publikacja raportu miała miejsce w tym samym dniu, w którym Sejm Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji zaplanował głosowanie nad uchwałą dotyczącą odwołania wszystkich członków komisji.

W skład Komisji wchodzi 9 członków w randze sekretarza stanu powoływanych i odwoływanych przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Pierwszy skład komisji powołany został 30 sierpnia 2023:

• Sławomir Cenckiewicz – przewodniczący (wybrany 30 sierpnia 2023 z rekomendacji Prawa i Sprawiedliwości, odwołany przez Sejm 29 listopada 2023)
• Józef Brynkus (wybrany 30 sierpnia 2023 z rekomendacji Prawa i Sprawiedliwości, nie odebrał aktu powołania, zrezygnował z funkcji w listopadzie 2023)
• Łukasz Cięgotura (wybrany 30 sierpnia 2023 z rekomendacji Prawa i Sprawiedliwości, odwołany przez Sejm 29 listopada 2023)
• Andrzej Kowalski – zastępca przewodniczącego (wybrany 30 sierpnia 2023 z rekomendacji Prawa i Sprawiedliwości, odwołany przez Sejm 29 listopada 2023)
• Arkadiusz Puławski (wybrany 30 sierpnia 2023 z rekomendacji Prawa i Sprawiedliwości, odwołany przez Sejm 29 listopada 2023)
• Marek Szymaniak (wybrany 30 sierpnia 2023 z rekomendacji Prawa i Sprawiedliwości, odwołany przez Sejm 29 listopada 2023)
• Michał Wojnowski (wybrany 30 sierpnia 2023 z rekomendacji Prawa i Sprawiedliwości, odwołany przez Sejm 29 listopada 2023)
• Andrzej Zybertowicz (wybrany 30 sierpnia 2023 z rekomendacji Prawa i Sprawiedliwości, odwołany przez Sejm 29 listopada 2023)
• Przemysław Żurawski vel Grajewski (wybrany 30 sierpnia 2023 z rekomendacji Prawa i Sprawiedliwości, odwołany przez Sejm 29 listopada 2023)Od 29 listopada 2023 wszystkie stanowiska w komisji pozostają nieobsadzone.

Likwidacja państwowej komisji

2024-07-31 r. Sławomir Cenckiewicz poinformował o odebraniu mu przez Służbę Kontrwywiadu Wojskowego poświadczeń bezpieczeństwa wymaganych przy dostępie do dokumentów niejawnych. Zapowiedział działania w celu unieważnienia tej decyzji. 24 lipca 2024 Sejm uchwalił, a 2 sierpnia 2024 przedstawił Prezydentowi do podpisu ustawę o uchyleniu ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022.

Weto do ustawy o uchyleniu ustawy o Państwowej Komisji ds. badania rosyjskich wpływów

16 sierpnia 2024 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda, na podstawie art. 122 ust. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., odmówił podpisania ustawy z dnia 24 lipca 2024 r. o uchyleniu ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022 i w dniu 16 sierpnia 2024 r. przekazał Sejmowi ustawę do ponownego rozpatrzenia.