Edytujesz Orlen

[[Plik:Orlen Logo.png|mały|Logo Orlen<ref>test</ref>]]
'''Orlen Spółka Akcyjna''' (do 3 lipca 2023 '''''Polski Koncern Naftowy Orlen Spółka Akcyjna''''') – polski koncern wielobranżowy, operujący na rynkach biopaliw, gazownictwa (poszukiwania i wydobycie, logistyka i dystrybucja oraz sprzedaż hurtowa i detaliczna gazu ziemnego), energii elektrycznej i cieplnej, petrochemii, prasowym, produkcji nawozów sztucznych, poszukiwań, wydobycia i przerobu ropy naftowej oraz sprzedaży detalicznej. W grupie kapitałowej w 2022 roku zatrudnionych było około 65 tysięcy pracowników.<ref>https://pl.wikipedia.org/wiki/Orlen</ref> 

Lider transformacji energetycznej w Europie Środkowej. Napędzamy przyszłość odpowiedzialnie, dbając o zrównoważony rozwój i ograniczając nasz wpływ na zmiany klimatyczne. Budując pozycję regionalnego lidera transformacji energetycznej, wdrażamy czyste, przyjazne środowisku technologie oraz energetykę opartą o nisko- i zeroemisyjne źródła wytwarzania. Nasze działania podporządkowane są realizacji strategii osiągnięcia neutralności emisyjnej do 2050 roku.<ref>https://www.orlen.pl/pl/zrownowazony-rozwoj</ref><ref>https://www.orlen.pl/pl/o-firmie/strategia-2030</ref>

=== Historia ===
W lipcu 1944 r. utworzona została instytucja, której zadaniem było zabezpieczenie infrastruktury naftowej zniszczonej w wyniku długotrwałych działań wojennych oraz okupacyjnych i rozpoczęcie działalności dystrybucyjnej. W październiku tego samego roku utworzono organizację której nadano nazwę ''Polski Monopol Naftowy'', po czym jeszcze tego samego miesiąca została ona zmieniona na ''Państwowe Biuro Sprzedaży Produktów Naftowych''. 3 grudnia 1945 roku utworzone zostało przedsiębiorstwo pod nazwą ''„Centrala Produktów Przemysłowych”'' i od tamtej pory przedsiębiorstwo funkcjonowało pod tą nazwą. W roku 1945 nazwę zmieniono na ''Centralny Zarząd Obrotu Produktami Naftowymi „CPN”''. W roku 1958 przedsiębiorstwo powróciło do wcześniejszej firmy, którą połączono ze skrótem ''„CPN” – Centrala Produktów Naftowych „CPN”'', a w grudniu 1995 roku zostało przekształcone w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa.

1 lipca 1993 roku przedsiębiorstwo Mazowieckie Zakłady Rafineryjne i Petrochemiczne przekształcono w spółkę akcyjną Petrochemia Płock S.A.

W maju 1998 r. Rada Ministrów podjęła decyzję o utworzeniu koncernu naftowego. Miał on powstać w wyniku połączenia ''Centrali Produktów Naftowych CPN SA'' oraz ''Petrochemii Płock SA''. Działania dotyczące utworzenia nowego podmiotu zostały sformalizowane 7 września 1999, kiedy to przyjął nazwę ''Polski Koncern Naftowy SA''. 3 kwietnia 2000 Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy podjęło decyzję o nadaniu spółce nazwy handlowej ''Orlen''.

Z początkiem 2018 roku podpisano list intencyjny rozpoczynający proces wchłonięcia Grupy Lotos przez PKN Orlen.<ref>https://pl.wikipedia.org/wiki/Orlen</ref> 

== Fuzje i przejęcia stworzyły multienergetycznego gracza ==
Cały proces Daniel Obajtek zainicjował zaledwie kilka tygodni po objęciu sterów w Orlenie. Prezesem został 6 lutego 2018 roku, a już 27 lutego został podpisany list intencyjny w sprawie przejęcia Grupy Lotos ze Skarbem Państwa, jako większościowym akcjonariuszem. Fuzja dwóch paliwowych firm analizowana była od lat, podchodziły do niej kolejne rządy, bezskutecznie. Dopiero właśnie Obajtek doprowadził do jej finału. Oczywiście realizacja tego planu miała swoją cenę i to wysoką, co wciąż budzi ogromne kontrowersje. By zyskać zgodę Komisji Europejskiej na przejęcie Lotosu, Orlen musiał pozbyć się szeregu cennych aktywów, takich jak 30 proc. działów w rafinerii gdańskiej, sieci stacji paliw Lotosu, aktywów asfaltowych czy magazynów i baz paliw. Ich wycena przy sprzedaży budzi dziś właśnie największe kontrowersje, podobnie jak szczegółowe zapisy umów zawartych z kupującymi, którymi zostali Saudi Aramco, MOL i Unimot. Kolejnym celem Orlenu na drodze do budowy multienergetycznego koncernu była Energa, jedna z czterech największych grup energetycznych w kraju. Tu przejęcie przebiegło zdecydowanie szybciej, gdyż nie było zastrzeżeń ze strony brukselskich urzędników, choć znów emocje – zwłaszcza wśród mniejszościowych akcjonariuszy – budziła cena, jaką płocki koncern zaoferował za Energę. Ostatecznie Orlen sfinalizował przejęcie tej spółki 30 kwietnia 2020 r. Po Lotosie i Enerdze ostatnim elementem w układance Daniela Obajtka był PGNiG. Przejęcie gazowego koncernu Orlen rozpoczął w lipcu 2021 r. i sfinalizował sprawę, bez jakichkolwiek sprzeciwów Komisji Europejskiej czy UOKiK, nieco ponad rok później, w listopadzie 2022 r. Jak podkreślał wówczas, w ten sposób powstaje multienergetyczny koncern, którego przychody będą mogły sięgnąć 400 mld zł. <ref>https://www.wnp.pl/nafta/daniel-obajtek-oglasza-finisz-budowy-multienergetycznego-giganta,640266.html</ref>W ostatnich latach polski koncern stał się też jednym z najważniejszych graczy w europejskiej branży wydobywczej. Jego spółki prowadzą obecnie poszukiwania i wydobycie węglowodorów nie tylko w Polsce, ale też w Norwegii, gdzie posiada 104 koncesje, Kanadzie, Pakistanie oraz na Litwie. Dzięki temu prawie połowa gazu ziemnego zużywanego w Polsce (17 mld m sześc.) pochodzi z własnego wydobycia koncernu.Własne wydobycie oraz nowe kierunki dostaw surowców pomogły przejść bez większych problemów przez rozwód z rosyjskimi surowcami.<ref>https://www.wnp.pl/nafta/powstal-szczegolowy-raport-o-zerwaniu-polski-z-surowcami-z-rosji,693915.html</ref> Gaz z Rosji zastąpiły dostawy z USA, Kataru (realizowane także własnymi gazowcami), Norwegii i Litwy. Ropę ze Wschodu zastąpiły dostawy z Arabii Saudyjskiej, Danii oraz Norwegii. Uniezależnianie się z kolei od importu paliw gotowych z Rosji – zwłaszcza oleju napędowego - realizowane jest przez dostawy z Niemiec, Niderlandów i Litwy, ale także Arabii Saudyjskiej, Chin, Belgii, Indii, Szwecji czy nawet Tajwanu, Bahrajnu oraz Zjednoczonych Emiratów Arabskich.<ref>https://www.wnp.pl/gazownictwo/przejecia-nowe-biznesy-orlen-prezy-muskuly-w-norwegii,749677.html</ref>Ostatnim projektem, który odchodzący prezes Orlenu chciałby przypieczętować, ale nie zdążył, to dalszy rozwój odnawialnych źródeł energii. Koncern negocjował przejęcie nowych projektów, które pozwoliłyby zwiększyć do końca następnego roku moc w OZE do 4000 MW.- To chciałem dokończyć, ale odchodzę zostawiając Orlen w szczytowym momencie rozwoju, z bardzo dobrymi wskaźnikami zadłużenia przy realizowanych inwestycjach na 40 mld zł - podsumował swoją prezesurę Daniel Obajtek.<ref>https://www.wnp.pl/nafta/co-dalej-z-orlenem-po-odwolaniu-daniela-obajtka,800946.html</ref>

=== 320 mld zł inwestycji, czyli ambitny plan Obajtka dla Orlenu na kolejne 10 lat ===
Dokument poznaliśmy w lutym 2023 r., <ref>https://www.wnp.pl/nafta/320-mld-zl-na-inwestycje-orlen-pokazal-nowa-strategie,682821.html</ref>a znalazły się w nim ambitne cele przeznaczenia 320 mld zł na inwestycje do 2030 r., z czego ok. 40 proc., czyli ok. 120 mld zł, to środki na tzw. inwestycje zielone. <ref>https://www.wnp.pl/energetyka/orlen-rusza-z-inwestycja-za-20-mld-zl,761746.html</ref>W strategii koncern założył rozwój wszystkich segmentów swojego biznesu, w tym mocno energetyki, wydobycia, rafinerii, petrochemii. Pojawiły się w niej także zupełnie nowe obszary, jak offshore, wodór <ref>https://www.wnp.pl/nafta/orlen-stawia-na-wodor-w-planach-7-4-mld-zl-inwestycji,535112.html</ref>czy atom, które pomóc mają w osiągnięciu również strategicznego celu osiągnięcia do 2050 r. neutralności klimatycznej. Zgodnie z tym planem Orlen ruszył wraz z przemysłową grupą Michała Sołowowa, czyli Synthosem, z inwestycjami w mały atom. Atomowa spółka tych dwóch koncernów OSGE chce zbudować pierwszy SMR w Polsce na przełomie dekady.

=== Przejęcia, zagraniczna ekspansja i rozwód z rosyjskimi surowcami ===
Do listy zrealizowanych przez siebie projektów Daniel Obajtek może z pewnością też zaliczyć ekspansję zagraniczną w detalicznym segmencie. Stacje paliw z orłem w logo pojawiły się na nowych rynkach, takich jak Słowacja, Węgry i ostatnio Austria. Jak wylicza sam koncern, jego sieć obecnie to 3443 stacje paliw, w tym 1514 poza Polską. Oprócz wymienionych rynków, są to także Niemcy, Czechy i Litwa. Orlen chwali się też, że jego produkty są już dostępne w blisko 100 krajach na 6 kontynentach.<ref>https://www.wnp.pl/gazownictwo/przejecia-nowe-biznesy-orlen-prezy-muskuly-w-norwegii,749677.html</ref>

== Atak medialny na ORLEN ==

=== Orlen, PZU, KGHM i znalazły się na celowniku kontrolerów NIK ===
''07-11-2023 r. Pomimo spodziewanej zmiany na szczytach władzy i odejścia premiera Mateusza Morawieckiego prezes NIK Marian Banaś nie zamierza przestać rozliczać ekipy Prawa i Sprawiedliwości. Szykują się kontrole w największych polskich firmach.''<ref>https://www.wnp.pl/finanse/orlen-pzu-kghm-i-znalazly-sie-na-celowniku-kontrolerow-nik,771660.html</ref>

=== Proces połączenia Orlenu i Grupy Lotos zrodził ryzyko dla bezpieczeństwa paliwowego - oceniają kontrolerzy NIK. ===
''22-01-2024  r.'' Raport opisany przez TVN24 został sporządzony przez NIK w lipcu 2023 roku po kontroli w Ministerstwie Aktywów Państwowych.  Dokument nadal nie ujrzał światła dziennego.<ref>https://www.wnp.pl/finanse/nik-odslania-kulisy-przejecia-lotosu-przez-orlen-polska-mogla-stracic-miliardy,797394.html</ref>

=== Roman Giertych mówi o unieważnieniu fuzji Orlenu z Lotosem ===
Poseł KO Roman Giertych 25 stycznia na konferencji prasowej zaapelował do Prokuratora Generalnego i Prokuratora Krajowego o podjęcie z urzędu działań, tak by rozpoczęło się śledztwo i nastąpiło zabezpieczenie dokumentów ws. fuzji Orlenu z Lotosem.<ref>https://www.wnp.pl/finanse/roman-giertych-mowi-o-uniewaznieniu-fuzji-orlenu-z-lotosem,798485.html</ref>

=== '''Orlen''': zarzuty posłów KO ws. fuzji z Lotosem są bezpodstawne ===
Stanowczo sprzeciwiamy się bezpodstawnym zarzutom dotyczącym połączenia ORLEN z Grupą Lotos, które padły na konferencji grupy posłów, m.in. Agnieszki Pomaskiej, Romana Giertycha i Jacka Karnowskiego - brzmi oświadczenie Orlenu.Spekulacje dotyczące przejęcia Grupy Lotos przez Orlen, których użyto podczas konferencji opierają się na raporcie Najwyższej Izby Kontroli, który nie został nawet opublikowany - zauważył Orlen.Po raz kolejny podkreślamy, że nie wiadomo, jakie dokumenty zostały wzięte pod uwagę i jaką metodologię zastosowali kontrolerzy NIK. Bez tego nie da się ocenić rzetelności zarzutów - podkreśla koncern.<ref>https://www.wnp.pl/nafta/orlen-zarzuty-poslow-ko-ws-fuzji-z-lotosem-sa-bezpodstawne,798548.html</ref>

''15-11-2023 r.'' Inwestorzy nisko wyceniają akcje Orlenu. Analitycy nie mają wątpliwości - to polityka ma obecnie decydujący wpływ na kurs akcji koncernu. Porównaliśmy wycenę polskiego giganta z zachodnimi odpowiednikami: Eni i Repsolem.<ref>https://www.wnp.pl/nafta/dlaczego-orlen-jest-taki-tani,773926.html</ref>

=== Polityka powinna wspierać gospodarkę ===
Gospodarka powinna być bardzo mocno wspierana przez środowiska polityczne. Nieważne, kto rządzi. Jeżeli są wątpliwości w przypadku klasy politycznej, powinny być rozstrzygane na poziomie instytucji, w których odbywa się dialog, ale nie na poziomie mediów i szopki medialnej, którą się odstawia, obniżając wartość championa narodowego.  Na całym świecie biznes lubi ciszę, biznes dba o umowy zawarte w staranności. Czy dziś ktoś usiądzie do stołu z koncernem, w którym chce się ujawniać umowy? To gdzie te umowy rożnych dziwnych prywatyzacji sprzed lat? Czy widzieliście koncern, który ujawniłby publicznie umowy? **Może mamy zrobić komisję, by ktoś na Kremlu włączył sobie odbiornik i dowiedział się wszystkiego? Czy ktoś będzie chciał z nami rozmawiać? Nie!– mówił Obajtek. Apeluję, jako odchodzący prezes: niech ta klasa polityczna w końcu ocenia firmę poprzez efekty biznesowe. Ja nie jestem właścicielem Orlenu. Państwo polskie i fundusze – to oni oceniają firmę, a nie politycy, którzy mają na każde zagadnienie odpowiedź i są ekspertami. '''Tylko nie wiedzą, jakie spustoszenie robią dla tej spółki'''– podkreślił.<ref>https://wpolityce.pl/gospodarka/680359-daniel-obajtek-szopka-medialna-obniza-wartosc-championa</ref> Umowy w zakresie środków zaradczych trzeba czytać w całości - podkreślał, dodając, że szczegółowych zapisów i tak nie można ujawnić ze względu na zawarte w nich klauzule poufności. Co więcej, w cały proces zaangażowane były służby, takie jak Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW), Centralne Biuro Antykorupcyjne (CBA), Biuro Bezpieczeństwa Narodowego (BBN), więc nie może być mowy o jakimkolwiek narażeniu bezpieczeństwa państwa. - Podczas spotkań ze służbami były omawiane wszystkie szczegóły transakcji pod kątem bezpieczeństwa kraju, warunków dostaw i różnic cenowych. Co więcej, sprawdzane były również pomioty analizowane pod kątem partnerstwa w tej transakcji - mówił Daniel Obajtek. Jak podkreślał odchodzący prezes Orlenu, zainteresowanych aktywami Lotosu nie było prosto znaleźć. - Oferty trafiły do 36 firm z całego świata - wyliczał.<ref>https://www.wnp.pl/nafta/daniel-obajtek-zdradza-szczegoly-przejecia-lotosu,800956.html</ref>

== [[Śledztwo prokuratury w sprawie PKN Orlen na wniosek posłów PO]] ==
30 stycznia 2024 r. po pacyfikacji Prokuratury Krajowej przez Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego '''[[Adam Bodnar|Adama Bodnara]]''', Posłanka KO Agnieszka Pomaska poinformowała, że prokuratura wszczęła śledztwo ws. nadużycia udzielonych uprawnień oraz niedopełnienia obowiązków przez zarząd Orlenu oraz inne osoby, które zostały powołane do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą. Prokuratura Okręgowa w Płocku wszczęła śledztwo, dotyczące połączenia Orlenu z Grupą Lotos. Chodzi m.in. o podejrzenie przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków przez członków zarządu Orlenu oraz inne osoby i wyrządzenia szkody nie mniejszej niż 4 mld zł. Rzeczniczka płockiej Prokuratury Okręgowej wyjaśniła, że śledztwo zostało wszczęte po zawiadomieniach, które wpłynęły tam m.in. w styczniu 2023 r., a złożone zostały m.in. przez polityków, wśród nich była np. posłanka KO Agnieszka Pomaska.Jak zastrzegł szef rządu, dziś jest o wiele za wcześnie, by nawet spekulować na temat ewentualnej rewizji transakcji. „''Dziś jest o wiele wcześnie, by powiedzieć czy powstaną prawne przesłanki, umożliwiające rewizję tej decyzji. Jest za wcześnie, by spekulować na ten temat''” - oświadczył Tusk<ref>https://www.wnp.pl/nafta/jest-sledztwo-ws-lotosu-i-orlenu-prokuratura-zbada-fuzje,799890.html</ref>

== 31 stycznia 2024 r. Daniel Obajtek postanowił pożegnać się z Orlenem, ==
nim zrobi to wymieniona przez nowy rząd rada nadzorcza.<ref>https://www.wnp.pl/finanse/rusza-walec-kadrowy-borysa-budki-zmieni-sie-wielu-prezesow,799559.html</ref> Prawie dokładnie po sześciu latach w fotelu prezesa rada nadzorcza koncernu odwołała go z funkcji. Do dyspozycji rady nadzorczej prezes oddał się 31 stycznia. Rada zebrała się 1 lutego i przypieczętowała jego odwołanie, co faktycznie nastąpi 5 lutego. Dzień przed walnym zgromadzenie akcjonariuszy, na którym i tak spodziewane były roszady kadrowe w Orlenie.Jestem dumny z tego, jak w ciągu ostatnich lat koncern się zmienił, jak ważny jest dla kraju i jak silny staje się za granicą. Takiego rozwoju nie byłoby bez pracy ponad 66 tysięcy pracowników Grupy Orlen, którym dziękuję za zaangażowanie w realizowane projekty i inwestycje" - powiedział. <ref>https://www.wnp.pl/nafta/daniel-obajtek-ubiegl-rzad-tak-skonczyl-swoja-misje-w-orlenie,800638.html</ref>

=== Maląg podziękowała za osiągnięcia Orlenu pod kierownictwem Daniela Obajtka ===
Posłanka PiS Marlena Maląg podziękowała za osiągnięcia Orlenu pod kierownictwem Daniela Obajtka oraz za dobre działania dla Polski.Powiedziała, że należą się podziękowania za osiągnięcia Orlenu w bezpieczeństwie energetycznym Polski. "Dzisiaj przede wszystkim wielkie podziękowania dla zarządu, którym kierował pan prezes Daniel Obajtek, dla rady nadzorczej za dobre działania przede wszystkim za dobre działania dla Polski" - powiedziała.<ref>https://www.wnp.pl/finanse/malag-podziekowala-za-osiagniecia-orlenu-pod-kierownictwem-daniela-obajtka,800813.html</ref><ref>https://wpolityce.pl/gospodarka/680373-lawina-podziekowan-dla-obajtka-zostawil-orlen-murowany</ref>

== [[Afera podsłuchowa]] w rządzie Tuska. Prezes Orlenu wydał oświadczenie ==
W kolejnym opublikowanym fragmencie podsłuchanych rozmów Paweł Graś miał rozmawiać z prezesem Orlenu Jackiem Krawcem między innymi o wyborach do europarlamentu i obchodach 25 rocznicy wolnych wyborów w Polsce. _ Ta, bo 4 czerwca to obsadza rozumiem Bronek, te wszystkie obchody, jakichś tam koncert Rolling Stonesów chce według najnowszych moich informacji. Tylko kasy szukają oczywiście. To Owsiak organizuje, chce ściągnąć kasę od spółek (...), 30 baniek, nie? _ - mówił prezes Orlenu. Graś i Krawiec rozmawiali też o ewentualnym kandydowaniu Donalda Tuska na stanowiska w Unii Europejskiej. - _Ciężka decyzja, mówię, bardzo kusząca, bo to jednak idziesz w zupełnie inna orbitę, odseparowujesz się od tego wszystkiego, od tego syfu, (...), jesteś dużym misiem, odseparowujesz się od tego folkloru, od tego syfu _- powiedział Krawiec. Rozmowa dotyczy też wyborów i ryzyka, że PO je przegra. _ (...) przyjdą te oszołomy, k... i zrobią tu, k..., kocioł taki, że wszyscy będą mieli... wiesz _- mówił prezes Orlenu. Nagrano też Jacka Krawca w rozmowie z Włodzimierzem Karpińskim. Jak powiedział prezes Orlenu, po wyborach w 2011 roku, gdy okazało się, że PO wygrało wybory, Donald Tusk miał stwierdzić: _teraz to paliwo może być nawet i po 7 złotych . Krawiec dodał,  jak była ta kampania 2011 roku i oni tam z cenami jechali cały czas, że paliwo po 6 zł PiS nap.... No i jest ta impreza w Focusie, już wiadomo, że wygraliśmy. Z Donaldem się spotykam i on: Teraz, k..., to paliwo może być nawet i po 7 zł. Rozmowa dotyczyła też Krzysztofa Kiliana, byłego szefa PGE i kolegę Donalda Tuska.  On, mając Donalda jako kolegę od dwudziestu paru lat, po prostu miał wszystkich w d... (...) możesz mieć w d..., ale nie możesz tego k... pokazywać  - mówi Krawiec.<ref>https://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/afera;podsluchowa;w;rzadzie;tuska;prezes;orlenu;wydal;oswiadczenie,173,0,1568429.html</ref>

== Przypisy ==
<references />
[[Kategoria:Spółki Skarbu Państwa]]