Edytujesz Bronisław Geremek

Bronisław Geremek – polski historyk i polityk, profesor nauk humanistycznych. Działacz opozycji politycznej w okresie PRL. Uczestnik obrad Okrągłego Stołu. Urodził się 6 marca 1932 r. w Warszawie jako Beniamin Lewartow.  Zginął w wypadku samochodowym pod Poznaniem 13 lipca 2008 roku.  <ref>https://sztetl.org.pl/pl/biogramy/2677-geremek-bronislaw</ref>

== Życie prywatne ==
Brat, urodzony w 1932 r., miał na imię Benjamin. Potem losy powojenne potoczyły się tak, że  został Jerrym Lewartem.<ref>https://www.tygodnikprzeglad.pl/moj-wielki-brat</ref> Od 1952 jego żoną była Hanna Geremek z d. Büttner <ref>https://pl.wikipedia.org/wiki/Hanna_Zaremska</ref>, historyk i pracownik naukowy UW; miał z nią syna Marcina. Ze związku z mediewistką Hanną Zaremską <ref>http://opac.regesta-imperii.de/lang_en/autoren.php?name=Zaremska%2C+Hanna</ref>miał syna Macieja. Obaj synowie zostali lekarzami.<ref name=":0">https://dorzeczy.pl/kraj/123820/gmyz-bronislaw-geremek-mial-dwie-rodziny.html</ref>Maria Geremek jest wnuczką Bronisława Geremka<ref>https://www.fakt.pl/kobieta/plotki/oto-wnuczka-bronislawa-geremka-maria-geremek/ht76036</ref>

== Wykształcenie i kariera polityczna ==
Bronisław  Geremek po zdaniu matury studiował na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1955–1985 był pracownikiem naukowym Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. W tym czasie przebywał na stypendium Smithsonian Institution , Od 1989 r. profesor Instytutu w USA, odbył studia podyplomowe w École pratique des hautes études w Paryżu. W 1960 r. obronił doktorat, a w 1972 r. habilitował się. Geremek naukowo zajmował się problematyką społeczną w średniowiecznej i nowożytnej zachodniej Europie, a przede wszystkim marginesem społecznym.<ref>https://ihpan.edu.pl/zmarli/bronislaw-geremek-1932-2008/</ref>

W latach 1950–1968 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od 1962 do 1965 był dyrektorem Ośrodka Kultury Polskiej w Paryżu. W 1968 r. związał się z opozycją polityczną. Wykładał w Towarzystwie Kursów Naukowych, a w sierpniu 1980 r. został doradcą Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej i Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego Niezależnego Samorządowego Związku Zawodowego „Solidarność”. Po ogłoszeniu stanu wojennego był internowany, a w 1983 r. trafił do więzienia.

W lutym 1988 r. w wydawanym legalnie miesięczniku „Konfrontacje” ukazał się wywiad z Geremkiem, w którym przedstawił władzy komunistycznej propozycję kompromisu tzw. pakt antykryzysowy. Należał do współorganizatorów powstałego w grudniu 1988 r. Komitetu Obywatelskiego przy Przewodniczącym NSZZ „Solidarność” Lechu Wałęsie. Jako jego członek przewodniczył komisji reform politycznych. W czasie obrad okrągłego stołu współprzewodniczył zespołowi ds. reform politycznych.<ref>https://dzieje.pl/aktualnosci/bronislaw-geremek-1932-2008</ref>

W Warszawie w Pałacu Namiestnikowskim 6 lutego 1989 roku rozpoczęły się obrady Okrągłego Stołu. W inauguracyjnym posiedzeniu wzięło udział 54 reprezentantów strony rządowo-koalicyjnej oraz solidarnościowo-opozycyjnej. Skład delegacji rządowo-koalicyjnej ustalił wcześniej gen. Wojciech Jaruzelski. Sam osobiście nie uczestniczył w obradach. Reprezentantów delegacji solidarnościowo-opozycyjnej powołano 18 grudnia 1988 roku. przez Komitet Obywatelski przy Lechu Wałęsie.Obrady toczone były w trzech głównych zespołach: ds. gospodarki i polityki społecznej (prof. Władysław Baka i prof. Witold Trzeciakowski), ds. reform politycznych (prof. Bronisław Geremek oraz prof. Janusz Reykowski) oraz ds. pluralizmu związkowego (Tadeusz Mazowiecki, Aleksander Kwaśniewski i Romuald Sosnowski).Obrady prowadzone były przez 2 miesiące, do 5 kwietnia 1989 roku. Zakończyły się zawarciem porozumienia pomiędzy działaczami opozycji i przedstawicielami komunistycznego reżimu. Na jego mocy doszło do pierwszych częściowo wolnych wyborów do Sejmu i całkowicie wolnych – do Senatu, które odbyły się 4 czerwca 1989 roku. To w ich rezultacie sformowany został pierwszy niekomunistyczny rząd (gabinet Tadeusza Mazowieckiego).<ref>https://historykon.pl/obrady-okraglego-stolu/</ref>

== Parlamentarzysta, szef MSZ ==
4 czerwca 1989 roku ''Bronisław Geremek'' uzyskał mandat poselski z okręgu suwalskiego. Posłem pozostawał nieprzerwanie do 2001 roku.<ref>https://www.tygodnikprzeglad.pl/moj-wielki-brat/</ref>

Wybrany w czerwcu 1989 r. na posła na Sejm objął funkcję przewodniczącego Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego. Pełnił ją do kwietnia 1991 r. Pod koniec 1990 r. był kandydatem na stanowisko premiera po dymisji Tadeusza Mazowieckiego.

W latach 1991–1994 był przewodniczącym Klubu Parlamentarnego Unii Demokratycznej, a następnie do 1997 r. Unii Wolności. Będąc posłem, przewodniczył m.in. sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych (1989–1997) oraz Komisji Konstytucyjnej (1989-91).

W październiku 1997 r. objął w rządzie premiera Jerzego Buzka stanowisko ministra spraw zagranicznych. Funkcję tę pełnił do czerwca 2000 r. W tym czasie Polska m.in. przewodniczyła Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (1998), została członkiem NATO (1999), a także rozpoczęła negocjacje w sprawie wstąpienia do Unii Europejskiej (2004).

Od lipca 2000 do października 2001 r. był przewodniczącym sejmowej Komisji Prawa Europejskiego.

W grudniu 2000 r. zastąpił Leszka Balcerowicza na stanowisku przewodniczącego Unii Wolności. Po przegranych przez UW wyborach w 2001 r. ustąpił z tej funkcji.

W 2002 r. decyzją prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego został odznaczony Orderem Orła Białego.<ref>https://t.prezydent.pl/kancelaria/archiwum/archiwum-aleksandra-kwasniewskiego/aktualnosci/rok-2002/prezydent-rp-wreczyl-order-orla-bialego-prof-bronislawowi-geremkowi,31435,archive</ref>

W czerwcu 2004 r. został wybrany z list komitetu Unii Wolności do Parlamentu Europejskiego, zdobywając w okręgu warszawskim największą liczbę głosów – ponad 114 tys. Był to drugi wynik w całym kraju. W Parlamencie Europejskim był członkiem Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy – ALDE.<ref>https://dzieje.pl/postacie/bronislaw-geremek</ref>

=== Bronisław Geremek – polityk niespełniony ===
Pierwsze wolne wybory parlamentarne przyniosły w 1991 roku zwycięstwo partii profesora – Unii Demokratycznej, ale plany samego Geremka dotyczące objęcia funkcji premiera zostały zdruzgotane przez akcję Jarosława Kaczyńskiego z powołaniem gabinetu Jana Olszewskiego.Potem przyszła katastrofa w roku 2005 – zawstydzająco niski wynik w wyborach prezydenckich Henryki Bochniarz (kandydatki Partii Demokratycznej, sukcesorki UW) i takiż rezultat samej partii. Przed elekcją 2007 roku kierownictwo PD zgodziło się na udział w koalicji LiD, z SLD, SdPl i UP. Ale dla Bronisława Geremka musiała to być już tylko smutna parodia postulowanego w latach 90. „historycznego kompromisu” między środowiskami liberalnej części obozu postsolidarnościowego a postkomunistami. W ostatnich latach profesor był raczej na marginesie polskiej polityki – nie tylko dlatego, że główną areną jego działalności był Strasburg, ale także dlatego, że on sam oraz jego środowisko polityczne stracili na znaczeniu. Siła jego oddziaływania słabła i nie widać było perspektyw na szybki powrót do pierwszej ligi polskiej polityki.<ref>https://www.rp.pl/opinie-polityczno-spoleczne/art8106241-bronislaw-geremek-polityk-niespelniony</ref>
Tragiczna śmierć Bronisława Geremka symbolicznie zamyka historię najbardziej niezwykłej formacji politycznej 20-lecia: Unii Demokratycznej. Żadnej z wielkich postaci, założycieli UD, a potem Unii Wolności, nie ma już w czynnym życiu politycznym.Unia Demokratyczna powstała, gdyż doszło do tzw. wojny na górze, rozpoczętej przez Lecha Wałęsę.<ref>https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/262895,1,salon-podwinal-rekawy.read</ref>

=== Świat według Wielkiego Architekta ===
''Janusz Korwin-Mikke- Najwyższego stopnia członkiem Wielkiego Wschodu Polski był Bronisław Geremek: proszę zauważyć, że gdy w latach 80. pojawił się w Paryżu, na jego wykład na Sorbonie przyszli ówcześni: prezydent, premier i sześciu ministrów Republiki! Natychmiast po jego śmierci – szeregowego członka europarlamentu – pojawił się z kondolencjami ambasador Francji, a obszerne kondolencje wystosował prezydent Republiki Francuskiej''.<ref>http://www.old.uwazamrze.pl/artykul/976918/swiat-wedlug-wielkiego-architekta/3</ref> ''Gdy pojawia się taka zagadka, ludzie obyci kiwają głowami i mówią: „Na pewno ważny mason!". Jeśli jednak spytać w UGLE, Wielkiej Zjednoczonej Loży Anglii, „matki" wszystkich lóż masońskich – to otrzymamy, udzieloną z wyniosłym chłodem, odpowiedź, że rzeczony Geremek nie był masonem? Tajemnica w tym, że na Kontynencie europejskim rządzi niemal wszechwładnie lewicowa konkurencja masonerii: „Wielki Wschód". Grand Orient de France z przybudówkami trzęsie zaś całą Francją – należą do niej praktycznie wszyscy absolwenci ENA – szkoły, z której wywodzi się zdecydowana większość urzędników francuskich. To „Wielki Wschód" jest głównym motorem budowy Unii Europejskiej. To nie on ją zakładał – twórcy EWG do Wielkiego Wschodu nie należeli. Ale to Lewica z wolna, z wolna przerobiła EWG na lewicujące „Wspólnoty Europejskie" - a je na całkiem już lewicową „Unię Europejską".I to, że teraz Zjednoczone Królestwo pomału dryfuje od Unii, wynika stąd, że masoneria nigdy nie była do końca przekonana do budowy UE, a teraz, po jej opanowaniu przez Lewicę, ma już jej dość.Do „Wielkiego Wschodu" należą – lub z nim współpracują – wszyscy prezydenci Francji.'' <ref>https://kurier365.pl/kultura/14081-po-pi%C4%99ciu-latach.html</ref>

== Centrum im. Profesora Bronisława Geremka ==
fundacja założona przez rodzinę i przyjaciół tragicznie zmarłego 13 lipca 2008 r. profesora Bronisława Geremka – historyka, jednego z czołowych działaczy „Solidarności”, męża stanu i „architekta polskiej wolności”. Fundacja prowadzi działalność edukacyjną na rzecz społeczeństwa obywatelskiego w zjednoczonej Europie.<ref>https://geremek.pl/</ref><ref>https://www.eurodesk.pl/organizacje/fundacja-centrum-im-prof-bronislawa-geremka</ref>Stypendium im. Profesora Bronisława Geremka.''Fundatorem stypendiów jest Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności. Program jest realizowany przy współpracy Fundacji Centrum im. Profesora Bronisława Geremka.''<ref>https://www.stypendia-pomostowe.pl/stypendia-i-staze-krajowe/stypendia-na-iii-i-iv-rok/stypendium-im-profesora-bronislawa-geremka/</ref>Po jego śmierci w 2008 roku dziedziniec Parlamentu Europejskiego w Strasburgu nazwano Agorą Bronisława Geremka.<ref>https://sprawiedliwi.dsh.waw.pl/43-bronislaw-geremek,nspr</ref>Staż im. prof. Bronisława Geremka w Parlamencie Europejskim. Staż im. prof. Bronisława Geremka w Parlamencie Europejskim został ustanowiony przez Grupę Renew Europe we współpracy z Fundacją Geremka, by uhonorować dziedzictwo profesora Bronisława Geremka – historyka, myśliciela, lidera polskiego ruchu demokratycznego, architekta przystąpienia Polski do UE i NATO, ministra spraw zagranicznych i posła do Parlamentu Europejskiego z grupy ALDE.<ref>https://www.umcs.pl/pl/kalendarz-wydarzen,6747,staz-im-prof-bronislawa-geremka-w-parlamencie-europejskim-zgloszenia-do-20-06,134153.chtm</ref> 19 września 2018 r. na Skwerze prof. Bronisława Geremka, który znajduje się u zbiegu ulic Królewskiej i Marszałkowskiej odsłonięto tablicę upamiętniającą Bronisława Geremka.<ref>https://um.warszawa.pl/waw/radawarszawy/-/skwer-prof-bronislawa-geremka</ref>Profesor to nie obelga Alfabet Bronisława Geremka<ref>https://dedalus.pl/politologia-stos-miedzynarodowe/profesor-to-nie-obelga-alfabet-bronislawa-geremka</ref>Liberał, erudyta, opozycjonista. Za co prawica nienawidziła Bronisława Geremka<ref>https://oko.press/liberal-erudyta-opozycjonista-za-co-prawica-nienawidzila-bronislawa-geremka</ref>

== Przypisy ==